ပါသတဲ့ ။ ေရွးပညာရွိေတြက ေတာဘြဲ႔ ၊ ေတာင္ဘြဲ႔ ၊ ရာသီဘြဲ႔lစစ္ခ်ီဘြဲ႔ စတာေတြကို လြမ္းခ်င္းကဗ်ာနဲ႔ ဖြဲ႔
ဆိုေလ့ရွိပါတယ္။
စပ္နည္း ဥပေဒသ
၁ ။ အခိ်ဳး ၂ ခ်ိဳး ပါဝင္ေစရမယ္ ။
၂ ။ တစ္ပါဒကို စာ ၄ လံုးမွ ၇ လံုးအထိ ထားျပီး အတြင္းကာရန္ခ်င္းတူေအာင္ စပ္ဆိုရပါမယ္။
၃ ။ အတြင္းကာရန္ကို အခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ "ျပန္ဂဟပ္ စပ္နည္း " (ျခေသၤ့လည္ျပန္စပ္နည္း)ေတြ
ကိုသံုးရတယ္ ။
၄ ။ အခ်ိဳးတစ္ပိုဒ္စီရဲ႕ အဆံုးမွာ (ေလး)ဟူတဲ့ စာလံုးနဲ႔ အဆံုးခ်ပါ ။
နမူနာပံုစံ -
ရြာအ( ၾကိဳက္ )ေပမို႔
စ( ရိုက္ )ကယ္ဘာ[ သာ ]
ေကာက္စိုက္ကယ္[ လာ ]
ပိုးမ[ ပါ ] ျခည္ျပာ( ကြက္ )ကယ္နွင့္
ထူးအ(ထက္) ခပ္တို[ တို ]
ထမီ[ ကို ] ေရ (စြတ္)ေအာင္ပ
( ဝတ္ )ရွာတဲ့ အပ်ိဳ[ ခင္ ]
[ ျမင္ ]သူ ပန္းေလာက္သင့္တယ္ { ေလး } ။
သနပ္ခါး တစ္( ကြက္ )
ရႊ႔ံ႕တစ္( စက္ )နွင့္
တြဲ ( လ်ွက္ )ကယ္ တူ[ ညီ ]
စိုက္လယ္(ကြင္း)ဆီက
သီ(ခ်င္း)သံျပိဳင္ [ သီ ] ေတာ့
သူၾကီး [ ညီ ] ျမတ္သာ ( ထြန္း )ရယ္က
ဟိုအပ်ိဳ ငယ္က ( ကြ်မ္း ) ရယ္လို႔
( ခြန္း ) စတယ္ { ေလး } ။ ။
ျပန္ဂဟပ္စပ္နည္း
တစ္ပိုဒ္ေက်ာ္မွာ ကာရန္ခ်င္းတူေအာင္စပ္တာပါ။ အဲဒီ ေက်ာ္တဲ့ပါဒနဲ႔ အေက်ာ္ခံရတဲ့ ပါဒမွာ အတြင္း
ကာရန္တူေအာင္လည္းစပ္ရမယ္တဲ့ ။ အေပၚက ဒုတိယအခ်ိဳးမွာ -
တြဲလက္ကယ္တူ[ ညီ ]
စိုက္လယ္(ကြင္း)ဆီက
သီ(ခ်င္း)သံျပိဳင္ [ သီ] ေတာ့
ပထမပါဒမွ [ ညီ ] ဟာတစ္ပါဒေက်ာ္မွာ ရွိတဲ့ တတိယပါဒမွ [ သီ ]နဲ႔ ကာရန္ခ်င္းတူၾကတယ္။
ဒါကိုျပန္ဂဟပ္စပ္နည္းေခၚပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ဒုတိယပါဒနဲ႔ တတိယပါဒ တုိ႔မွာအတြင္းကာရန္ (ကြင္း)
နဲ႔(ခ်င္း)လည္းတူၾကတယ္။
စာဆိုေတာ္ ဦးေဆာင္းေရး ေတာရြာဘြဲ႔
မိုးမ(ေသာက္)ခင္က
ခ(ေလာက္)ကယ္ေဂ်ာင္[ ဂ်င္ ]
လုပ္ငန္းငယ္[ ျပင္ ]သည္
ေခ်ာင္းေရ [ ယဥ္ ] သြင္သြင္( စီး )ပါလို႔
ေကာက္ ( ၾကီး ) စပါး [ နွံ] က
[ သန္ ] လွတယ္ေလး ။
သို႔အ(ရာ)မူ
တို႔(ရြာ)အ[ လိုက္]
ေခြ်းျပိဳက္[ ျပိဳက္ ] ကယ္နွင့္
ေကာက္[ စိုက္ ] မူ(ဟန္)
သူအ( ျပန္)ကို
တမင္း( ခံ)ေျမ [ လုပ္ ]
အင္ေစာင္ [ တုတ္ ] နွင့္
ဆူး [ ပုတ္္ ] ကယ္ ရြက္( ညိဳ )
ဆီမ[ ခတ္ ]ေသာ္လည္း
တ[ လတ္ ] ကယ္ ( ခ်ိဳ )လွတယ္
မင္း( ပ်ိဳ )တို႔ ခုခ်ိန္[ ခါ ]ကို
စားစ[ ရာ ] ဝါမ( ေျပာ ) ပါဘု
ေပါလွတယ္ေလး ။
ျပန္ဂဟပ္အေနျဖင့္ -
ဆူးပုတ္ကယ္ရြက္ ( ညိဳ )
ဆီမ[ ခတ္ ]ေသာ္လည္း
တ[ လတ္ ] ကယ္( ခ်ိဳ )လွတယ္
ညိဳ=ခ်ိဳ (ျပန္ဂဟပ္)
ခတ္=လတ္ (အတြင္းကာရန္)
ဦးၾကီးေရး ေတာသူဘြဲ႔ လြမ္းခ်င္း
ေလေျပငယ္ (သုတ္) ပါလို႔
ေရႊ (ဘုတ္)ကယ္ အိုး [ အီ ]
အံု႔မိွဳင္းငယ္ [ ရီ ]
ေန [ မီ ] ေအာင္ တခို ( လွမ္း ) ခဲ့ရ
ေကာက္ ( ငန္း ) က သူျပန္ [ ပံု ]မွာ
ခတၱာ [ ငံု ] ပန္းနွစ္ ( ဆင့္ )ငယ္နွင့္
ပန္း ( ဝင့္ )လို႔ ရြာကို [ဝင္ ]
အ [ ျမင္ ]ဆန္းပါဘိတယ္ {ေလး} ။
ညဥ့္ခ်မ္းရယ္ ေန(ရီ)
ခ်ိန္ေတာ္(မီ)
ေက(သီ) [ပန္း]နွင့္
ေရခပ္[လမ္း]မွာ
စ[ခန္း] (သင့္) လို႔
ထက္(ဆင့္)နီ[ေရာင္]
ခ်ည္စိမ္း[ေပါင္]နွင့္
ယဥ္[ေအာင္]ေတာ(သူ)
သနပ္ခါး ကြက္ပါးမွာ (ကူ)လို႔
အ(မူ)ၾကီး ကမ္း[ကုန္]ကို
ဘယ္ျမိဳ႕[ပံု] သာခ်င္(ေသာ)ရယ္လို႔
(ေျပာ)ၾကမယ္ { ေလး } ။ ။
မဟာအတုလမင္းၾကီးေရး ရာသီဘြဲ႔ လြမ္းခ်င္းမ်ားမွ
"တန္ခူးလဘြဲ႔"
ထပ္ထပ္သာ (ေစာ) ေတာ့တယ္
ျမ (ေက်ာ) ငယ္ရစ္[သီ ]
ကိုက္ဖူးသယ္[စီ]သည္
ပြင့္သိ[ဂီ] ၤေရႊရင္ (ခတ္ )ကယ္တို႔
ရွစ္ (ရပ္) ကယ္ နယ္တ[ ခို ]က
[ စို ]လွတယ္ {ေလး} ။
ျမ (ေက်ာ) ငယ္ရစ္[သီ ]
ကိုက္ဖူးသယ္[စီ]သည္
ပြင့္သိ[ဂီ] ၤေရႊရင္ (ခတ္ )ကယ္တို႔
ရွစ္ (ရပ္) ကယ္ နယ္တ[ ခို ]က
[ စို ]လွတယ္ {ေလး} ။
ေႏြခါ (မွိီ) ဝယ္
ရာ(သီ) မိ[ႆ ]
ဂိမွ [ႏၲ] မို ႔
စိ [ၾတ ] (ၾကယ္)
တိမ္ခိုး (လယ္ )မွာ
စံ (ပယ္ )ကြန္႔ [ကာ ]
တိမ္ေဗြ [ခ်ာ] ဝယ္
ေဒသ [စာ ](လွမ္း )
လွည့္လည္ငယ္ (ျမန္း )လို႔
ႏွစ္(ဆန္း )သ[ ၾကၤန္ ]
သစ္ သစ္ သာ[ ဖန္ ]ေတာ့တယ္
နိုင္ [ငံ႔ ]ေၾကာ့ ျပည္(သူ )မွာ
ပန္ဆု(ယူ)တာေရ[သြန္း]ခ်ိန္မို႔
[လြမ္း]လွတယ္{ေလး} ။ ။
ရာ(သီ) မိ[ႆ ]
ဂိမွ [ႏၲ] မို ႔
စိ [ၾတ ] (ၾကယ္)
တိမ္ခိုး (လယ္ )မွာ
စံ (ပယ္ )ကြန္႔ [ကာ ]
တိမ္ေဗြ [ခ်ာ] ဝယ္
ေဒသ [စာ ](လွမ္း )
လွည့္လည္ငယ္ (ျမန္း )လို႔
ႏွစ္(ဆန္း )သ[ ၾကၤန္ ]
သစ္ သစ္ သာ[ ဖန္ ]ေတာ့တယ္
နိုင္ [ငံ႔ ]ေၾကာ့ ျပည္(သူ )မွာ
ပန္ဆု(ယူ)တာေရ[သြန္း]ခ်ိန္မို႔
[လြမ္း]လွတယ္{ေလး} ။ ။
ဝါဆိုလဘြဲ႔
ကိုးခြင္ငယ္မွိဳင္းပါလို႔
ျမင္တိုင္းမွာတဲ့ မဲညိဳ
လဲ့လဲ့ငယ္စို
ယုဂႏၶိဳရ္ ေတာင္မဟာက
ျဗဗၸာသဠ္ဳ ထြန္းတဲ့ လကိုေလး ။
ျမင္တိုင္းမွာတဲ့ မဲညိဳ
လဲ့လဲ့ငယ္စို
ယုဂႏၶိဳရ္ ေတာင္မဟာက
ျဗဗၸာသဠ္ဳ ထြန္းတဲ့ လကိုေလး ။
ဆင္တာရာငယ္
ရာသီ ကရ(ကဋ္ )
နရိ[ႏၵာ]လဲ
[ညာ]ေတာင္(နတ္)နွင့္
ဖိုလ္ျမတ္ကယ္ နိဗၺဴ
ေအာင္ဆုယူလို႔
ရွစ္ျဖဴရိပ္စံ
ပဥၨင္းေတာ္ထံေသာခါ
ေရလ်ွံတဲ့ဝါဆိုမွာ
ပုန္းညက္ညိဳ မာလာမင္းက
သင္းလွတယ္ေလး ။ ။
ရာသီ ကရ(ကဋ္ )
နရိ[ႏၵာ]လဲ
[ညာ]ေတာင္(နတ္)နွင့္
ဖိုလ္ျမတ္ကယ္ နိဗၺဴ
ေအာင္ဆုယူလို႔
ရွစ္ျဖဴရိပ္စံ
ပဥၨင္းေတာ္ထံေသာခါ
ေရလ်ွံတဲ့ဝါဆိုမွာ
ပုန္းညက္ညိဳ မာလာမင္းက
သင္းလွတယ္ေလး ။ ။
ျပာသိုလဘြဲ႔
တိမ္ေျခငယ္ ရွင္းပါလို႔
ျမဴႏွင္းငယ္စိုစို
လျပာသိုမွာ
ႏြယ္ခြာညိဳ ျမိဳင္ျမိဳင္ႏွင့္
လိွဳင္လွဳိင္သင္းတဲ့ လကိုေလး ။
ျမဴႏွင္းငယ္စိုစို
လျပာသိုမွာ
ႏြယ္ခြာညိဳ ျမိဳင္ျမိဳင္ႏွင့္
လိွဳင္လွဳိင္သင္းတဲ့ လကိုေလး ။
ေရာင္သိဂၤ ီငယ္
ၾကက္ညီ ဖုသ်ွ
မကာရ မို႔
ေရႊဝ ဥကင္
နန္းရင္ျပင္မွာ
လံွရင္ ျမင္းခင္း
သဘင္က်င္းလို႔
ရာမင္းထြက္စံ
ဗိုလ္ညီလာ ခံေသာခါ
ဆဒၵါန္ပိုင္ ေျပာင္မြန္မွာ
ေအာင္တံခြန္ ေတဇာျမဴးလို႔
ထူးလွတယ္ေလး ။ ။
ၾကက္ညီ ဖုသ်ွ
မကာရ မို႔
ေရႊဝ ဥကင္
နန္းရင္ျပင္မွာ
လံွရင္ ျမင္းခင္း
သဘင္က်င္းလို႔
ရာမင္းထြက္စံ
ဗိုလ္ညီလာ ခံေသာခါ
ဆဒၵါန္ပိုင္ ေျပာင္မြန္မွာ
ေအာင္တံခြန္ ေတဇာျမဴးလို႔
ထူးလွတယ္ေလး ။ ။
ျပန္ဂဟပ္ -
ကဋ္=နတ္(ျပန္ဂဟပ္)
နာ=ညာ(အတြင္းကာရန္)
ဦးပုညေရး " ေတာဓေလ့ " လြမ္းခ်င္း
ေတာင္ခါးပန္းရယ္နွင့္
ခင္တန္းငယ္ ကုန္းေျမွာင္
ေက်ာ့ကြင္းကို ေထာင္သည္
ေခြးညီေနာင္ တခင္ခင္နွင့္
ယုန္ရွင္ကိုဖမ္းခဲ့ပ
ေလးထမ္းတဲ့သည္ေဖကို
တဲအိမ္ေန ၾကင္သူက
တအူအူ ဟစ္ေခၚလို႔
အမွာေတာ္ ပါးလိုက္ရွာတယ္ေလး ။
ခင္တန္းငယ္ ကုန္းေျမွာင္
ေက်ာ့ကြင္းကို ေထာင္သည္
ေခြးညီေနာင္ တခင္ခင္နွင့္
ယုန္ရွင္ကိုဖမ္းခဲ့ပ
ေလးထမ္းတဲ့သည္ေဖကို
တဲအိမ္ေန ၾကင္သူက
တအူအူ ဟစ္ေခၚလို႔
အမွာေတာ္ ပါးလိုက္ရွာတယ္ေလး ။
အိမ္ကိုျပန္လ်ွင္
အကြ်န္ ကြ်န္ုပ္
ယုန္တတုတ္ကို
ခြာဆုတ္ေရလွန္
က်ပ္ခိုးခံလို႔
ပရံနဝါ
ရြက္နုညွာကို
ဝါးျပာထည့္ၾကိဳ
အိုးနားတိုနွင့္
ခပ္ခ်ိဳညစ္ေတ
ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္ေမႊလိုက္တယ္
ခ်ိဳေပစြ ဟင္းခ်ိဳကို
စေလာင္းတို အေျခပဲ့ငယ္နွင့္
အာေခါင္မွာ ပူေအာင္ထည့္ပါလို႔
မ်ိဳလွဲ႔ကြယ္ေလး ။ ။
အကြ်န္ ကြ်န္ုပ္
ယုန္တတုတ္ကို
ခြာဆုတ္ေရလွန္
က်ပ္ခိုးခံလို႔
ပရံနဝါ
ရြက္နုညွာကို
ဝါးျပာထည့္ၾကိဳ
အိုးနားတိုနွင့္
ခပ္ခ်ိဳညစ္ေတ
ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္ေမႊလိုက္တယ္
ခ်ိဳေပစြ ဟင္းခ်ိဳကို
စေလာင္းတို အေျခပဲ့ငယ္နွင့္
အာေခါင္မွာ ပူေအာင္ထည့္ပါလို႔
မ်ိဳလွဲ႔ကြယ္ေလး ။ ။
- ေနဘုန္းမိုရ္
