ကဗ်ာစပ္မယ္ဆိုရင္ ေရွဦးအေနနဲ ့သံေပါက္စပ္နည္းကို သိထားရပါမယ္။ သံေပါက္စပ္နည္း သိတာနဲ ့
လကၤာစပ္နည္းမွာအခက္အခဲမရိွေတာ့ပဲ အဆင္ေျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၄ l ၃ l၂ ကာရန္ယူပံုကိုနားလည္
နိုင္မွာျဖစ္ပါေၾကာင္း။
သံေပါက္ = အသံကို ေပၚလြင္ေအာင္ ေပါက္ေရာက္ေအာင္ ရြတ္ဆိုရတဲ့ ကဗ်ာ ျဖစ္ပါတယ္။တနည္း
"လကၤာတို "ဆိုျပီး ေရွးပညာရွိေတြကေခၚၾကပါတယ္။ သံေပါက္ကဗ်ာကို ဆံုးမစာ l အတိုခ်ဳပ္မွတ္ရန္
အေၾကာင္းအရာေတြကို ေရးဖြဲ ့ေလ့ရွိပါတယ္။ ကဲ. . သံေပါက္စပ္ပါေတာ့မယ္။ သံေပါက္စပ္နည္း(၇)မ်ိဳး
ရွိပါတယ္။
၁။ ပထမ သံေပါက္စပ္နည္းဥပေဒသ
(၁) အစပိုဒ္မွာ စာလံုးေလးလံုးရွိရပါမယ္။
၁ l ၂ l ၃ l ၄
(၂) အလယ္ပိုဒ္မွာ စာလံုးသံုးလံုး ရွိရပါမယ္။
၁ l၂ l ၃
(၃) အဆံုးပိုဒ္မွာ စာလံုးငါးလံုး ရွိရပါမယ္။
၁ l၂ l၃ l ၄ l ၅ ။ ။
(၄) သံေပါက္ကဗ်ာမွာစာေၾကာင္းသံုးေၾကာင္းသာရွိရပါမယ္။
(၅) ကာရန္ယူနည္းမွာ ခ်ီသံနဲ ့စစl ခ်သံနဲ ့စစၾကိဳက္တာနဲ ့စနုိင္ျပီး အစ စာေၾကာင္း ရဲ ့စတုတၱအကၡရာ(၄)
l အလယ္သံုးလံုးရဲ ့တတိယအကၡရာ(၃) နဲ ့ေနာက္ဆံုးစာေၾကာင္းရဲ ့စာလံုးငါးလံုးမွ ဒုတိယ အကၡရာ
(၂)တို ့ဟာကာရန္တူရမယ္။ အကၡရာဖြဲ ့ပံု မတူတူ l အသတ္မတူတူ အသံတူလ်ွင္ရပါတယ္။
၁ ၂ ၃ ( ၄)
၁ ၂ (၃ )
၁ (၂ ) ၃ ၄ ၅ ။ ။
ကဲ. . နမူနာ -
ပိုး ဖ လံ (မ်ိဳး)
မီး ကို ( တိုး)
ကိုယ္ ( က်ိဳး ) နည္း လွ ျပီ ။
ယ ေန ့ ၾကြ ( လာ)
မိတ္ သ (ဟာ)
က်န္း (မာ ) ၾက ပါ ေစ ။
ငယ္ က ပ ( ညာ)
မ သင္ (ရွာ)
ၾကီး (ခါ ) ခက္ မည္ မွတ္ ။
နိုင္ ငံ အ ( က်ိဳး)
ေဆာင္ သည္ (ပိုး)
အား ( ကိုး ) နိုင္ ပါ ေစ ။
ကာရန္မ်ားကို ( ) ျဖင့္ျပထားပါတယ္။ (၄ l ၃ l ၂ )ကာရန္ဆိုတာ ဒါပါပဲ။ မွတ္ဖို ့ -
၁ ။ သံေပါက္ဆိုတာ
ေပၚလြင္စြာ
နွဳတ္မွာရြတ္ဆို(ရာ)။
၂။ အစေလးလံုး
အလယ္သံုး
အဆံုးငါးခြန္(သာ)။
၃ ။ ကာရန္လြဲေခ်ာ္
မွားမယ္ေနာ္
ျမဲေမ်ွာ္နွိဳင္းဆ(ပါ)။
၄။ အဆံုးကာရန္
တူရျပန္
မူမွန္က်မ္းအ(လာ)။
၅။ ေမာင္မယ္ၾကိဳးစား
ပညာပြား
ထင္ရွားခုေခတ္(မွာ)။
သံေပါက္ကဗ်ာငါးပုဒ္လံုးကို အေၾကာင္းအရာတစ္ခုအေၾကာင္း စုေပါင္းျပီး ကဗ်ာအပုဒ္ၾကီး အျဖစ္ေရးဖြဲ ့
ထားတာပါ။ သတိျပဳရန္မွာ သံေပါက္ကဗ်ာသံုးေၾကာင္းတစ္ပုဒ္တည္းဆိုလ်ွင္အဆံုးခ်ကာရန္မွာ ကိစၥမရွိပါ။
ခ်ီ/ခ် သံ တစ္ခုခုျဖင့္ အဆံုးသတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ ခုလိုတစ္ပုဒ္ထက္ပိုျပီးေပါင္စပ္ရင္ေတာ့ တစ္ပုဒ္ခ်င္းရဲ့ အဆံုး
ခ် စာလံုးကို တစ္ပုဒ္နဲ ့တစ္ပုဒ္ကာရန္တူေအာင္ ညွိ၍ အဆံုးသတ္ပါ။ ဥပမာ - အထက္အပိုဒ္ငါးပိုဒ္ရဲ့ အဆးံု
ခ်စာလံုးမ်ားကို ကာရန္တူ ( တာ သာ ပါ လာ မွာ) ညိွျပီး အဆံုးခ်ထားပါတယ္ ။
၂။ ဒုတိယ သံေပါက္စပ္နည္း
ပထမနည္းရရင္ ဒုတိယနည္းက ေအးေဆးပါ။ ဥပေဒသ -
ပထမနည္းဥပေဒသ (၁) l (၂) l (၃) l ( ၄ ) ထိ အတူတူပဲ။
(၅) ေနာက္ဆံုးစာေၾကာင္းမွာ ပထမ စပ္နည္းက အကၡရာ(၂)ေနရာမွာ ကာရန္မယူပဲ အကၡရာ(၁)ေနရာကို
ကာရန္ယူ စပ္ဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ( ၄ I ၃ l ၁ ) ကာရန္ျဖစ္ပါတယ္။ နမူနာ -
သံ ေပါက္ စပ္ ( ထံုး) --- ၁ ၂ ၃ ( ၄)
ရႊင္ ၾကည္ ( ျပံဳး) --- ၁ ၂ (၃)
(သံုး ) သပ္ ေလ့ လာ ပါ ။ ။ --- (၁) ၂ ၃ ၄ ၅ ။ ။
နမူနာ -
ဖုန္းကဒ္မေပါက္
ေနာက္တစ္ေခါက္
ေလ်ွာက္ထားပါဦးဗ်ာ ။ ။
တာသၾကၤန္တြင္း
ေဖာ္ခြ်တ္ျခင္း
ကင္းေဝးၾကေစရာ ။ ။
အရက္ေသာက္မယ္
အျမည္းဝယ္
ဘယ္မွာမင္းပိုက္ဆံ ။ ။
ကားခေစ်းတက္
သၾကၤန္ရက္
ခက္ရ အိမ္အျပန္ ။ ။
ဒို ့သမၼတ
ထိပ္ေျပာင္လွ
ဘီးမွမလိုတာ ။ ။
သို ့ေပမယ့္ဗ်ာ
သူ ့ခမ်ာ
ညာျပီးေျပာရရွာ ။ ။
ဒုတိယသံေပါက္ကဗ်ာစပ္ျပီးဥာဏ္ကြန္ ့ေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစ။
၃။ တတိယ သံေပါက္ စပ္နည္း
ဥပေဒသ -
၁။ အစပိုဒ္မွာ ေလးလံုး အလယ္ပိုဒ္မွာ သံုးလံုး အဆံုးပိုဒ္မွာ ခုနစ္လံုး နဲ ့စာသံုးေၾကာင္းရွိရပါမယ္။
၁ ၂ ၃ ၄
၁ ၂ ၃
၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ။ ။
၂။ ပထမသံေပါက္ စပ္နည္းအတိုင္း ၄ ၊ ၃ ၊ ၂ ကာရန္တူညိွလိုက္ပါ။
၁ ၂ ၃ ( ၄ )
၁ ၂ ( ၃ )
၁ ( ၂ ) ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ။ ။
၃။ တတိယေအာက္ဆံုးစာေၾကာင္းရဲ ့စတုတၱအကၡရာ(၄)နဲ ့ေနာက္ဆံုးသတၱမအကၡရာ(၇)တို ့ကိုလည္း
ကာရန္တူညွိလိုက္ပါ။
၁ ၂ ၃ ( ၄ )
၁ ၂ ( ၃ )
၁ (၂ ) ၃ "၄ " ၅ ၆ " ၇ " ။ ။
နမူနာ -
သိပၸံပ( ညာ)
သင္ၾကား (ရာ)
ခ်ိန္ (ခါ ) လံု ့"လ "ရွိအပ္ "စြ" ။ ။
လုပ္အားကို(ျပင္)
ညီညြတ္ (လ်ွင္)
ျပည္ (ခြင္) ဓ "န "ေပါၾကြယ္"ဝ" ။ ။
၄။ စတုတၱ သံေပါက္စပ္နည္း
ဥပေဒသ -
၁။ အစေလးလံုး အလယ္သံုး အဆံုးခုနစ္လံုးပါပဲ။
၂။ ေလး သံုး တစ္ ကာရန္တူ ယူပါ။
၃။ အဆံုး ေလးနဲ ့ခုနစ္ ကာရန္တူညိွပါ။
၁ ၂ ၃ ( ၄ )
၁ ၂ ( ၃ )
( ၁ ) ၂ ၃ "၄ " ၅ ၆ "၇" ။ ။
ျမန္မာ့စြမ္း (ရည္)
ကမာၻ (တည္ )
( ၾကည္ ) ၾကာ ကဲ " ျမင့္ " ေနနွယ္ "တင့္ " ။
ဗႏၶဳလ (ေခၚ )
ဇာနည္ ( ေမာ္ )
( ေပၚ ) လြင္တပ္ "လႊင့္" ေအာင္ပြဲ"ဆင့္" ။ ။
မွတ္ရန္
ပထမသံေပါက္စပ္နည္း နဲ ့ဒုတိယသံေပါက္စပ္နည္း l တတိယသံေပါက္စပ္နည္း နဲ ့စတုတၱသံေပါက္စပ္
နည္း တို ့ဟာေျပာင္းပံု အတူတူျဖစ္ပါတယ္။ ( ၄ ၃ ၂ နဲ ့ ၄ ၃ ၁ )ပဲကြာပါတယ္။
၅။ ပဥၥမ သံေပါက္စပ္နည္း
ဥပေဒသ -
၁။ တတိယနည္း အတိုင္ပဲ။အစေလးလံုး အလယ္သံုး အဆံုးခုနစ္ ပါ။
၂။ အဆံုးပိုဒ္ရဲ့ ေလးနဲ ့ခုနစ္ ကာရန္တူ ညိွရန္မလို။
၁ ၂ ၃ ( ၄ )
၁ ၂ ( ၃ )
၁ ( ၂ ) ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ။ ။
နမူနာ -
က်န္းမာခဲ့(လ်ွင္)
စိတ္ေပ်ာ္(ရႊင္)
အ(သင္)ဘယ္ေၾကာင့္ေပ်ာ္သနည္း ။ ။
ပညာျပည့္(ဝ)
ဂုဏ္ေတာက္(ပ)
စိတ္(က)ဘယ္ေၾကာင့္ၾကြသနည္း ။ ။
၆။ ဆဌမ သံေပါက္စပ္နည္း
ဥပေဒသ -
၁။ အစငါးလံုး အလယ္သံုး အဆံုးငါးလံုး ရွိရမယ္။
၂။ (၅ ၃ ၂) ကာရန္တူညိွပါ။
၁ ၂ ၃ ၄ (၅)
၁ ၂ (၃)
၁ (၂ ) ၃ ၄ ၅ ။ ။
နမူနာ -
ႏြယ္ပန္း ပန္းခြာ(ညိဳ)
နွင္းစို(စို)
ျပာ(သို)ေဆာင္းလရက္ ။ ။
ပြင့္ခက္ ခက္လွ(စံ)
ျမခ်ပ္(ရံ)
ဝတ္(ဆံ)ၾကိဳင္နံ ့ခ်က္ ။ ။
၇။ သတၱမ သံေပါက္စပ္နည္း
ဥပေဒသ -
၁။ အစငါးလံုး အလယ္သံုး အဆံုးဆယ္လံုးရွိရမယ္။
၂။ ဆ႒မနည္းအတိုင္း( ၅ ၃ ၂ )ကာရန္ယူပါ။
၃။ ေအာက္ဆံုးပိုဒ္ရဲ ့ငါး နဲ ့တစ္ဆယ္ ကိုကာရန္တူညိွပါ။
၁ ၂ ၃ ၄ (၅)
၁ ၂ (၃ )
၁ (၂) ၃ ၄ " ၅ " ၆ ၇ ၈ ၉ "၁၀" ။ ။
နမူနာ -
ျမင္စိုင္းျမိဳ ့ေရႊ(နန္း)
သာယာ(ဆန္း)
ရစ္(သန္း)သင္းတြဲ"ေျမာင္း"ျမင့္ျမတ္ေသာ
သာ"ေလ်ာင္း" ။ ။
သံေပါက္ေတးက(ဗ်ာ)
စပ္ဆို(ရာ)
ေသ(ခ်ာ)ျမဲမွတ္"သား"ကာရန္အသတ္"မ်ား"။
ေရွးစာဆိုမ်ား၏သံေပါက္ကဗ်ာမ်ား
၁။ လကၤ်ာေပၚထြန္း
ေအာင္ခ်ာကြ်န္း
ၾကငွာန္းဇမၺဴခ်ာ။
၂။ ေရႊေျမမင္းေန
ေအာင္ခ်ာေဗြ
ဝေရႊနန္းတည္ရာ။
၃။ သံုးျဖာပတ္ရစ္
ဆံုသည့္ျမစ္
ရန္စစ္ပယ္ေရွာင္ခြာ။
၄။ စဥ္လာမင္းရိုက္
ညီသည့္လိုက္
စိုးထိုက္နန္းသိဂၤါ။
၅။ ထက္ေျခလႊံ ့ခ်ီး
ျမတ္ဘုန္းၾကီး
ေစာမီးဧကရာ။
၆။ စၾကၤာျဖဴဝန္း
ထိပ္ေခါင္စြန္း
ျဖန္ ့ဝန္းခ်ဆီးကာ။
၇။ သဂၤါၾကငွန္း
ပြင့္သည့္နန္း
လွစ္သြန္းက်ဴးသံသာ။ ။
( ရွင္မဟာသီလဝံသ)
လူမွဳေရးရာဆံုးမစာသံေပါက္
၁။ ေန့ ့ညခ်င့္နွိဳင္း
ကာလပိုင္း
ေပ်ာ္တိုင္းမအိပ္နွင့္။
၂။ အေရးခ်င့္နွိဳင္း
ျခာနားပိုင္း
သိတိုင္းမေျပာနွင့္။
၃။ ဆင္ျခင့္ေတြးေတာ
သူ ့သေဘာ
ေျပာတိုင္းမယံုနွင့္။
၄။ လိွဳ ့ဝွက္သင့္ျငား
သူတပါး
အားလံုးမပံုနွင့္။
၅။ သူတပါးကို
အမ်က္လို
ျပင္ကိုမထြက္နွင့္။
၆။ စကားေျပာဆို
မွန္ကင္းလို
ကိုယ္ကိုမေျမွာက္နွင့္။
၇။ သူမ်ားခ်ီးေျမွာက္
စိတ္ၾကီးေရာက္
မေျမာက္မၾကြနွင့္။
၈။ အာရံုငါးျဖာ
ေသြးေဆာင္ရာ
အာသာမမက္နွင့္။
၉။ အက်င့္မမွား
စည္းသို ့တား
တရားမလြန္နွင့္။
၁၀။ သရမ္းေမာ္ကား
နွဳတ္ထြက္ၾကြား
စကားမကြ်ံႏွင့္။ ။
( ေညာင္ပင္သာဦးပုည )
- ေနဘုန္းမိုရ္
