စကားေျပာအေနနဲ႕တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ေျပာင္းလဲသြားတဲ့ေရးဟန္ကိုေတာ့ ဆရာမ ကာလာဟယ္ရီမန္ (Carla Harryman) ေရးတဲ့ “သူမအတြက္” (For She) ဟာ စံျပတစ္ခုပါပဲလို႕ ဆိုတယ္။ ဆရာမဟာ ဇတ္ေျပာသူခံစားမႈစ်ာန္၏သဘာဝကင္းမႈ (naturalness) ကို စိန္ေခၚခဲ့တယ္။ ခက္ခဲတဲ့ ကိစၥကေတာ့ သူေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကင္းအရာကိုဖတ္သူက အက်ဥ္းခ်ဳပ္ နားလည္ဖို႕ ခက္ခဲသြားတယ္ဆိုတာပါ။ ဒီလို အ႐ွိကို အ႐ွိအတိုင္း (ဝါ)သဘာဝအတိုင္း ဖတ္သူဆီကို ပို႕ေရးဆိုတာ အယ္(လ)အုပ္စုရဲ႕ အဓိက ဦးတည္ခ်က္ပါပဲ။ တံတားေအာက္ဝယ္ (Under the Bridge) ထဲက ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ကို ၾကည့္ပါ။
“The back of the head resting on the pillow was not wasted. We couldn’t hear each other speak. The puddle in the bathroom, the sassy one. There were many years between us. I stared the stranger into facing up to Maxine, who had come out of the forest bad from wet nights. I came from an odd bed, a vermilion riot attracted to loud dogs.Nonetheless, I could pay my rent and provide for him. On this occasion she apologized.” (from: Under the Bridge)
“ေခါင္းအံုးေပၚမွာ အနားယူေနတဲ့ ဦးေခါင္းရဲ႕ေနာက္ဘက္အျခမ္းဟာအလဟႆေတာ့ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ တစ္ေယာက္စကားေျပာသံကို တစ္ေယာက္ၾကားဖို႕ ငါမတတ္ႏိုင္ခဲ့။ သက္ဝင္လႈပ္႐ွားထင္ထင္႐ွား႐ွား႐ွိတဲ့ အရာတစ္ခုကေတာ့ ေရခ်ိဳးခန္းထဲက ေလွာ္တက္ျပားပါပဲ။ ငါတို႕ၾကားမွာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ။”
- တံတားေအာက္ဝယ္စာအုပ္မွ
ကၽြန္မဟာသူစိမ္းတစ္ေယာက္ကို အိပ္မက္စိမ္း ဆိုတဲ့ စိုစိုစြတ္စြတ္ညမ်ားကေန အညံ့စား သစ္ေတာဆီကိုထြက္လာခဲ့တဲ့ အရာအျဖစ္ လက္ခံေအာင္ ေမႊေႏွာက္ခဲ့တယ္။ ကၽြန္မဟာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အိပ္ယာဆီကလာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ အသံက်ယ္ေလာင္ေခြးမ်ားကို ပူးတြဲထားတဲ့ လိေမၼာ္နီရင့္ရင့္ အုပ္စုဖြဲ႕လူထုဆူပူေသာင္းက်န္းမႈ တစ္ခုျဖစ္ျပန္တယ္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ ငွားခကိုေတာ့ ကၽြန္မအတြက္ကၽြန္မဘာသာ ေပးႏိုင္သလို သူ႕အတြက္ကိုပါ ေထာက္ပံ့ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီပြဲမွာေတာ့ သူမ ေတာင္းပန္ခဲ့။
- ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္-“သူမအတြက္” - တံတားရဲ႕ ေအာက္ဝယ္စာအုပ္မွ
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆရာမ ကာလာဟာရီမန္ရဲ႕ အေရးအသားကိုကၽြန္ေတာ္ႀကိဳက္ပါတယ္။ ဆရာမ “ကာလာ” ရဲ႕ အေရးအသားေတြဟာ စကားေျပအေနနဲ႕ခ်ည္း ႐ွိေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကဗ်ာပံုစံေတြ အေနနဲ႕လည္း ေတြ႕ရတယ္။ သူ႕အမ်ိဳးသားဟာ အယ္(လ)ကဗ်ာ ဦးေဆာင္သူေတြထဲမွာ ထင္႐ွားတဲ့ဘာရက္ဝတ္တန္ (Barrett Watten) ပါပဲ။ သူမဟာ အေ႐ွ႕မက္ခ်ီဂန္တကၠသိုလ္ (Eastern Michigan University) မွာ ဖန္တီးမႈအေရးအသား ဘာသာရပ္ကို သင္ျပေနသူ တစ္ေယာက္ပါ။ ေနာက္ဆံုးစာအုပ္အေနနဲ႕အန္ေဒါႏို႕(စ္) ရဲ႕ အသံ (Adorno’s Noise) စာအုပ္ဟာ သူမရဲ႕ ကြန္ဆက္ခ်ဴရယ္ စကားေျပအေရးအသားေတြကိုစုစည္းထားတာ ျဖစ္တယ္လို႕ “ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုကဗ်ာနဲ႕ ကဗ်ာေလာက ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈမ်ား” (12x12: Conversations in 21st Century Poetry and Poetics) စာအုပ္မွာစာတည္း ခရစၥတီးနားမန္းဂရက္ က ညႊန္းပါတယ္။ ကာလာကို ေခါင္းစဥ္တပ္တာကေတာ့ စာသားေတြ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့ ပံုမွန္စာသားေတြ ဆီကေနခြဲထြက္သြားတဲ့၊ လီနီယာအျငင္း သေဘာေဆာင္တဲ့ အျပေတြ (ျပဇတ္)နဲ႕ အေရးအသား (ကဗ်ာ၊ စကားေျပ)ေတြေၾကာင့္ “Genre-disrupting” လို႕ ေခၚၾကတယ္။ ဒီ (genre) ဆိုတဲ့ စကားကေတာ့ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ပံုစံလို႕အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ေပမယ့္ ႐ုပ္႐ွင္ေလာကမွာေတာ့ ပိုၿပီး ထင္သာျမင္သာ႐ွိတယ္။ ျဖစ္ေနက်၊ ပံုသ႑န္လို႕ေခၚရင္လည္း ရပါတယ္။ ဥပမာ ေဟာလီးဝုဒ္ရဲ႕ ဇတ္ကားေတြဟာ ထံုးစံအရ တည္ၿငိမ္မႈကို ျပမယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပႆနာေတြကို ဖန္တီးၿပီး ေႏွာက္ယွက္မယ္။ ၿပီးရင္ တည္ၿငိမ္မႈကို ျပန္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ “Equilibrium-Disruption-Return to equilibrium” ဆိုတဲ့ “genre” ပံုမွန္/အမ်ိဳးအစား သတ္မွတ္ထားျခင္း ခံရတယ္။ အဲဒီ ပံုမွန္အျပေတြ၊စာသားေတြကို ေကာင္းေကာင္းအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ အျခားေသာ သေကၤတေတြ၊ အဓိပၸါယ္ေတြနဲ႕ အစားထိုးၿပီးေခ်ာေမြ႕မႈကို ေႏွာင့္ယွက္တာဟာ ပြဲဖ်က္ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း (disrupting) လုပ္တယ္လို႕ ဆိုတယ္။ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္မႈကို မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္သြားတာ ေဆးပညာအေခၚအေဝၚနဲ႕ ခႏၶာပံုမွန္အလုပ္မလုပ္ျခင္း(dysfunction) လို႕လဲေခၚတယ္။ ခ်ား(လ)ဘဇာမန္ (Charles Bazerman) ေရးတဲ့ အေရးအသား ေလ့လာခ်က္မ်ား (Handbook of Research on Writing: History, Society, School, Individual, Text) မွာေတာ့စာသားမ်ားအား ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း (သို႕မဟုတ္) ပံုမွန္အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဖန္တီးတည္ေဆာက္ျခင္းအားအသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၾကားတြင္ အကယ္၍မ်ား ဇတ္ေျပာသူနဲ႕ နမိတ္ပံုမ်ားကမတည္ၿငိမ္ေအာင္ ပံ့ပိုးေနၿပီဆိုလွ်င္ “genres” ေတြဟာ ကြဲျပားေသာ ကိုယ္စားျပဳေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကိုေက်ာ္ျဖတ္ကာ အေျခအေနျပန္လည္တည္ၿငိမ္ရန္ အဓိက လုပ္ေဆာင္သည္ ဟု ဆိုသည္။ သူေျပာတဲ့အရာကေတာ့အကူးအေျပာင္းကာလမွာ တည္ၿငိမ္မႈျပန္ရရန္ “သညာအမ်ိဳးအစား” (genres) ေတြကသာ တည္ၿငိမ္မႈရေအာင္ထိန္းႏိုင္တယ္လို႕ ဆိုတယ္။ သူ႕စာအုပ္ထဲက ပံုသ႑ာန္ အမ်ိဳးအစား “genere” ဆိုတဲ့ အစုအဖြဲ႕ထဲမွာဇတ္ေၾကာင္းျပန္၊ ေဝါဟာရ၊ နမိတ္ပံု သေကၤတေတြ ပါဝင္တဲ့အတြက္ ဇတ္ေရးသူ စာေရးဆရာဟာ အဲဒီအမ်ိဳးအစား“genere” ကို သတိျပဳၿပီး အက်ိဳး႐ွိေအာင္ အသံုးခ်ဖို႕ တိုက္တြန္းထားတယ္။ မူရင္းက ၁၉ရာစု အေစာပိုင္း ျပင္သစ္စာေပေဝဖန္ေရး အသိုင္းအဝိုင္းက လာတာျဖစ္ၿပီး စာေပအမ်ိဳးအစား (Gender) (ဝါ) အမ်ိဳးအစားလို႕ အဓိပၸါယ္ရတယ္။
ဆရာမ ကာလာရဲ႕ ေနာက္ကဗ်ာ တစ္ပုဒ္ေလာက္ ဖတ္ၾကည့္ရေအာင္။ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ တစ္ခုပါပဲ။
soma အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး
on meadow aching ကုန္းေျမ႐ိုင္းေပၚတြင္ ကိုက္ခဲေနေသာ
Modern ေမာ္ဒန္
Annie အန္နီ
Minding စိတ္ထဲမွာထားျခင္းလည္း
Indefinitely သတ္မွတ္ရန္ခက္ခဲစြာ
Not မျဖစ္ဘူး
Dreamy which way စိတ္ကူးဆိုတဲ့လမ္း
Portraits shadow every action လႈပ္႐ွားမႈတစ္ခုစီတိုင္းပံုတူအရိပ္
The curving line ေကြ႕ေကာက္ေသာမ်ဥ္း
is not abstraction ဟာအေတြးခ်ည္းေတာ့မဟုတ္
Completely dissed ျပည့္စံုစြာျဖင့္ အ႐ိုအေသတန္ခဲ့
I didn’t know I even knew you ငါသည္သင့္အား သိခဲ့ရင္ေတာင္သင့္ကိုငါ မသိခဲ့ဘူး
is that a big ဆိုတာ ႀကီးမားျခင္းအရာတစ္ခု
Has the hook ဒီခ်ိတ္ေကာက္႐ွိခဲ့ၿပီး
Fish ငါး
* soma ဆိုသည္မွာ ေအာ္ဒိုးရပ္ဟက္စေလ (Aldous Huxley) ၏ ၁၉၃၂ တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာရဲရင့္ကမၻာသစ္ (Brave New World) မွ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။
အယ္(လ)ကဗ်ာေရးသူေတြအေနနဲ႕ ခံယူထားတဲ့ အဓိကေက်ာ႐ိုးတစ္ခု႐ွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ခ်ားလ္ဘန္စတိုင္းရဲ႕ “The L=A=N=G=U=A=G=E Book” ကို ျပန္သြားရေအာင္။
ခ်ားလ္ဟာ အဲဒီစာအုပ္ “LB” ရဲ႕ စာမ်က္ႏွာ (၄၅) မွာ သဘာဝစစ္ျဖစ္တဲ့ ေရးဟန္ဆိုတာမ႐ွိေပ (there is no natural writing style) လို႕ ေရးခဲ့ဖူးတယ္။
ျပဳလုပ္ျခင္းကင္းတဲ့ ေရးဟန္ဆိုတာမ႐ွိဘူး။ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ဖန္တီးၿပီ ဆိုတာနဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားစြာနဲ႕ ကဗ်ာေရးသူဟာ ကဗ်ာကိုဖန္တီးမယ္။ အနည္းနဲ႕အမ်ားေတာ့ ကဗ်ာေရးသူဟာ သူကဗ်ာေရးေနစဥ္မွာ ကဗ်ာျဖစ္ဖို႕ အာ႐ံုစိုက္မွာပဲ။ အဲဒီေကာက္ယူခ်က္ေတြ၊ ျဖစ္စဥ္ေတြကုိ အာ႐ံုစိုက္မိတာနဲ႕ တည္ေဆာက္မႈ (construction) ဟာကိုယ္စားျပဳမႈ (convention) ေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီ ကြန္ဗန္း႐ွင္းေတြထဲမွာ ဇတ္ေျပာျခင္းေဝါဟာရ၊ နမိတ္ပံုတို႕ ပါဝင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္အေရးအသားမဆို ဆက္ႏြယ္မႈ႐ွိစြာ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္နဲ႕တည္ေဆာက္ေပးလိုက္ျခင္းကို မလုပ္ဖို႕ အယ္(လ)ကဗ်ာသမားေတြ တိုက္တြန္းတယ္။ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ကိုယ္စားျပဳ “genre” ေဘာင္ေတြကို ေက်ာ္လႊား ဖို႕ပါပဲ။
သူတို႕ဟာ စ်ာန္ဝင္စားျခင္းကိုေတာ့ ေ႐ွာင္လႊဲလို႕မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ခ်ားလ္ဘန္စတိုင္းက စ်ာန္ဝင္စားျခင္းမ်ားဟာ ဘယ္လိုမွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္တယ္မ႐ွိဘူး (Modes cannot be escaped) လို႕ ေရးခဲ့ၿပီး အဲဒါဟာ အဓိပါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္းပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အယ္(လ)ကဗ်ာဆိုတာ ေနာက္ကြယ္က အဓိပါယ္ကို ႐ွာေဖြျခင္းျဖစ္တယ္။ သိစိတ္နဲ႕ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ပံုမွန္ျပဳလုပ္မႈ အဆင့္ဆင့္ကိုကိုယ္စားျပဳမႈ (Convention) ေတြအထိ ေရာက္သြားေအာင္ပို႕စ္ေမာ္ဒန္ေတြကႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ၿဖိဳဖ်က္ျခင္း (deconstruction) ပါပဲ။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ရရင္ေတာ့ အယ္(လ)ကဗ်ာသမားေတြဟာ သူတို႕တည္ေဆာက္ခ်င္တဲ့အရာကေတာ့ ျပဳလုပ္သူ (ဝါ) စာေရးသူ (The active writer) နဲ႕ တစ္ဆင့္လက္ခံသူ (ဝါ) စာဖတ္သူတို႕ၾကားမွာ႐ွိတဲ့ ကိုယ္စားျပဳဆက္ႏြယ္မႈရဲ႕ဇ်က္သိမ္းမႈ (ဝါ) ဖယ္႐ွားမႈ (demolition) ကို ေပးရင္း သူတို႕ဆိုလိုတာေတြကို ေျပာျခင္းပါပဲ။ ဒီလိုမွ မလုပ္ရင္ေတာ့ သူအသံုးျပဳထားတဲ့ ဘာသာစကားဟာ ထိုးထြင္းသိျမင္မႈကို ဖတ္သူက မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေရးသူ တစ္နည္းအားျဖင့္ စာဖတ္သူကို ျငင္းဆန္ခြင့္မေပးသူ (ဝါ) စာမ်က္ႏွာေပၚမွာအၾကြင္းမဲ့အာဏာရသူ (dictatorial writer) နဲ႕ ျပဳလုပ္ျခင္းခံရတဲ့သူ (ဝါ) စာဖတ္သူ (victimized reader) တို႕ ၾကားထဲက ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ျဖစ္စဥ္ (the production process) ကို ဆြဲထုတ္ဖို႕ႀကိဳးစားရာမွာ မတူေသာ ပါဝင္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဖြင့္ဟျခင္းျဖင့္ရတဲ့ ဆက္ႏြယ္မႈကို ေရးသူနဲ႕ဖတ္သူၾကားမွာ ထားခဲ့ခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖတ္သူဟာ အဲဒီျဖစ္စဥ္ထဲမွာ သူပါဝင္ေနတယ္။ ေရးသူမေပးတာကိုသူ႐ွာေနရတယ္လို႕ သိလာမယ္။ ဒါဟာ အယ္(လ)ကဗ်ာသမားေတြရဲ႕ ေက်ာ႐ိုးပါပဲ။ ဒီေက်ာ႐ိုး အေျခခံနဲ႕ျပန္ၿပီးအရင္က႐ွိႏွင့္ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ လက္ရာေတြကို ေျခရာေကာက္ၾကည့္ေတာ့ အဲဒီလို ရည္႐ြယ္မွ (concern) ႐ွိသူေတြက ေအာက္ပါ ကဗ်ာဆရာေတြျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။
၁။ အင္မလီဒစ္ဆင္ (Emily Dickinson)
၂။ ဂါးထ႐ုစတိုင္း (Gertrude Stein)
၃။ ဝီလ်ံကားလို႕(စ္)ဝီလ်ံ (William Carlos William)
၄။ လူဝစ္ဇိုေကာ့စကီး (Louis Zukofsky)
၅။ ဂၽြန္အက္႐ွ္ဘရီ (John Ashbery)
ဒီေတာ့ အယ္(လ)ကဗ်ာသမားေတြဟာ ေ႐ွ႕က လမ္းေဖာက္သူမ်ားရဲ႕ဟန္နဲ႕ လက္ရာကို ေလ့လာဖို႕ လိုလာ ပါတယ္။ ဒီ့အျပင္အျခားေသာ အယ္(လ)ကဗ်ာဆရာမ်ားရဲ႕ လက္ရာေတြကိုလည္းေလ့လာဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ L=A=N=G=U=A=G=E ဂ်ာနယ္မွာေတာ့ ဘ႐ု(စ္)အင္ဒ႐ူး (Bruce Andrew) နဲ႕ ခ်ားလ္ဘန္စတိန္း တို႕ႏွစ္ဦးဟာ ၁၉၁၄ ထုတ္ ဆရာမႀကီးဂါးထ႐ုစတိုင္းရဲ႕ ကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ကို ေပးၿပီး အယ္(လ)ကဗ်ာသမားေတြဆီက မွတ္ခ်က္ေတြ ေတာင္းခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီထဲမွာ မိုက္ကယ္ဒဗစ္ဆင္ (Michael Davision)၊ ဂ်က္ဆင္မက္ကလိုး (Jackson Mac Low) ၊ေရာဘတ္ ဂရင္းနီးယား (Robert Grenier) တို႕ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ အဲဒီကဗ်ာေလးက ဆရာမႀကီးစတိုင္း ရဲ႕ ႏူးည့ံခလုတ္မ်ား စာအုပ္ထဲက “ဖန္ကလပ္၊ အဲဒါ မျမင္ရတဲ့ဖန္ခြက္တစ္ခု” (Acarafe, that is a Blind Glass) ဆိုတဲ့ ကဗ်ာေလးပါပဲ။
A CARAFE, THAT ISA BLIND GLASS
A kind in glass and a cousin, a spectacle and nothing strange a
Single hurt color and an arrangement in a system to pointing.
All this and not ordinary, not unordered in not resembling. The
Difference is spreading.
ဖန္ကလပ္တစ္ခု၊ အဲဒါက မျမင္ရတဲ့ ဖန္ခြက္တစ္ခုပါ
ဖန္အမ်ိဳးအစားတစ္ခုနဲ႕ မ်ိဳးတူအုပ္စုဝင္တစ္ခု၊မ်က္မွန္တစ္ခုႏွင့္ ထူးျခားမႈမ႐ွိေသာ သီးျခား
စိတ္ေနာက္စရာအေရာင္ႏွင့္ ညႊန္ျပရန္အလို႕ငွာစနစ္တစ္ခုအတြင္း၌ ႐ွိေနေသာ စီစဥ္မႈတစ္ခု။
မတူညီမႈထဲတြင္ ႐ွိေသာ အစီအစဥ္မက်ျခင္းမဟုတ္ျခင္း
ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္းႏွင့္ ဒီအရာမ်ားအားလံုး။ဒီကြဲျပားမႈဆိုတာက ျဖန္႕ကားမႈပင္ျဖစ္သည္။
- ဂါးထ႐ုစတိုင္း၏ နူးည့ံခလုတ္မ်ားမွ
အယ္(လ)ကဗ်ာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႕အေနနဲ႕ သိစရာေတြ အမ်ားႀကီး လိုေနတာ အေသအခ်ာပါပဲ။ အယ္(လ)ကဗ်ာသမားမ်ားရဲ႕ ပင္မ အယူအဆ၊ ထိုအယူအဆကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ “Poststructurist” ဆရာသမားမ်ား၏ ဘာသာေဗဒအေပၚ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈက်မ္းမ်ား၊ အယ္(လ)ကဗ်ာသမားမ်ား၏ မတူညီေသာ ေရးဟန္မ်ား၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကားရဲ႕ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ မတိက်မႈမ်ား၊ ဇတ္ေၾကာင္းေျပာေရးဟန္၏ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ အေတြ႕အႀကံဳ (experience) နဲ႕စိတ္လႈပ္႐ွားမႈ (emotion) ၏ စ်ာန္ဝင္စားမႈ (mode) ႏွင့္ ကြဲျပားခ်က္ စေသာ အေျခခံေထာက္တိုင္မ်ားကို အယ္(လ)ကဗ်ာေရးသူအေနႏွင့္ သိ႐ွိရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ ထို႕အျပင္ အယ္(လ)ကဗ်ာ အေရးအသားကို လမ္းျပေပးခဲ့ေသာေ႐ွးဆရာႀကီးမ်ား၏ ခြဲထြက္ဟန္ကိုလည္း သိဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ အကယ္၍မ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕သိမႈဟာ မျပည့္စံုခဲ့ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေရးတဲ့ အယ္(လ)ကဗ်ာေတြဟာ ပံုစံတစ္မ်ိဳးထဲကိုပဲထပ္ကာထပ္ကာ ေပးေနမယ့္ တစ္ခုတည္းေသာ ဟန္ကို တုပေနျခင္းပဲ ျဖစ္ေနမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာေ႐ွ႕ကို တစ္လွမ္းတိုးဖို႕အတြက္ ေနာက္ကို တစ္လွမ္း ဆုတ္ေပးရမွာပါ။
When I Say ‘’equals’’, I don’t mean indifference but difference
ကြ်န္မက ညီမွ်သည္ဟုဆိုလိုရာတြင္ မထူးၿခားၿခင္းကို ဆိုၿခင္းမဟုတ္။ အကြာအေ၀းကို ဆိုလိုရင္းၿဖစ္သည္။
- Lyn Hejinian (The composition of the cell) 17.1
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ "လင္း" ရဲ႕ကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ကို ၾကည့္ရေအာင္။ ဒီကဗ်ာကို တင္ထားတာကေတာ့ အေမရိကန္ ကဗ်ာအကယ္ဒမီကပါ။သူတို႕ေ႐ြးခ်ယ္ထားတဲ့ "လင္း" ရဲ႕ ကဗ်ာသံုးပုဒ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီး လိုင္းေပၚကိုတင္ခဲ့တယ္။ ဒီကဗ်ာကို ေ႐ြးတဲ့အေၾကာင္းက လြယ္ကူလို႕ပါပဲ။
To achieve reality (where objects thrive on people's passion), enormous effort
and continuous social interactions are required, and I can't get started
without you. Not here-over there's abetter place to begin a funny story.
History with its dead all shot through with regularities in the woods
and following what looks like a cow-path
is part of a creature's sexual magic. Its recorded words
now are just a small memento meant to trigger memories
which will give us energy when the right time comes.
Every afternoon high in a tree
the forest vagabond naps while time hangs
like a swarm of midges, trembling on. It might be female
but it has a phallus's tendency to jump up. How lonely it is
to think that I can only think what I think even while he is thinking-our
thinking
just our respective working body's hum. And while the warlords of Mycenae
were storming
Troy the foundations of their own societies were crumbling, too.
အစစ္အမွန္ျဖစ္ျခင္းကို ရ႐ွိဖို႕အတြက္
(လူသားမ်ားရဲ႕ ခံႏိုင္ရည္အားအေပၚမွာ အေၾကာင္းအရာမ်ား ႐ွင္သန္ႀကီးထြားရာ ေနရာမယ္)၊
အဆမတန္ ခြန္အားမ်ားနဲ႕ စဥ္ဆက္မျပတ္တဲ့ လူမႈေရးအျပန္အလွန္ဆက္ႏြယ္မႈေတြ လိုအပ္တယ္၊
မင္မ႐ွိဘဲနဲ႕ အစျပဳျခင္း မ႐ွိႏိုင္တဲ့ငါ။
ဒီမွာမဟုတ္ဘူး- အဲဒီေနရာမွာ ေပ်ာ္႐ႊင္ဖြယ္ရာဇတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ အစျပဳဖို႕ ပိုေကာင္းတဲ့ ေနရာပါပဲ။
သမိုင္းနဲ႕အတူ သူ႕ရဲ႕ေသဆံုးျခင္း၊ ပစ္လႊတ္ခ်က္အားလံုးဟာပံုမွန္ျဖစ္ပ်က္ျခင္းမ်ား ႐ွိေနတဲ့ သစ္ေတာမ်ားနဲ႕အတူ ေဖာက္ထြက္
ၿပီး ႏြားမ်ားျဖတ္ေလွ်ာက္ရာ လမ္းကေလးနဲ႕တူတဲ့ေနာက္၌႐ွိေနျခင္း
ဆိုတာ သတၱဝါတစ္မ်ိဳးရဲ႕ လိင္ကိစၥပိုင္းဆိုင္ရာလွ်ိဳ႕ဝွက္ဆန္းၾကယ္ျခင္းရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ေဒသ
ပစၥဳပန္တာ ေသးငယ္တဲ့ မွတ္စုေလးတစ္ခုသာျဖစ္ၿပီးေမာင္းခလုပ္အမွတ္တရမ်ားကို ဆိုလိုတယ္
အဲဒီအရာက ကၽြန္မတို႕ကို ခြန္အားေပးမယ့္အခ်ိန္အခါဟာ အခ်ိန္ေကာင္းပဲျဖစ္တယ္
မြန္းလြဲတစ္ခုစီတိုင္း သစ္ပင္ထက္မွာ ျမင့္တက္တာပဲ
ဒီသစ္ေတာ ေတေလဂ်ပိုးေန႕လည္ခင္း တစ္ေရးတေမာမ်ားကေတာ့အခ်ိန္ကာလ တြဲလြဲခိုေနစဥ္
ျခင္ေတြ အုပ္စုဖြဲ႕ပ်ံသန္းမႈတစ္ခုလို၊တဆတ္ဆတ္တုန္ေနၾက။ ဒါက ကုတၳိယျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တယ္
ဆိုေပမယ့္ သူ႕မွာခုန္ပ်ံဖို႕အတြက္ ဖိုသဘာဝလိင္အဂၤါမာေက်ာမႈရဲ႕ စ႐ိုက္မ်ိဳးလည္း႐ွိရဲ႕။
သူစဥ္းစားေနတုန္း ငါေတာင္ စဥ္းစားရမဲ့ကိစၥကေတာ့ငါစဥ္းစား႐ံုေလးစဥ္းစားႏိုင္တယ္ဆိုတာ
စဥ္းစားဖို႕အတြက္ ဘယ္ေလာက္မ်ား အထီးက်န္ဆန္ေနမလဲ- ငါတို႕ရဲ႕စဥ္းစားမႈ
ဟာ ငါတို႕အသီးသီးခႏၶာရဲ႕ ျဖည္းညင္းစြာအလုပ္လုပ္ေနတာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ မိုင္စီေနး ရဲ႕ စစ္ဘုရင္မ်ား မုန္တိုင္း
ထန္သလို လႈပ္႐ွားေနတာက
ထ႐ြိဳင္ၿမိဳ႕ သူတို႕ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္လူမႈအဖြဲ႕မ်ားရဲ႕အုတ္ျမစ္ဟာလည္း အဲဒီလိုပဲ ကြဲေၾကေနၾကရဲ႕။
- လင္းဟီဂ်နီယန္း (Lyn Hejinian)
စဥ္းစားစရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားသြားပါတယ္။ ဟာသေလးပါ။ သူေ႒းက အတြင္းေရးမွဴးမေလးကို ေဘာလ္ပန္ ေပးတယ္။ အဲဒီေကာင္မေလးက ေဘာလ္ပန္ေလးေကာင္းေၾကာင္း SMS ျပန္ပို႕တယ္။ အဲဒီ SMS ကို အျမန္႐ိုက္ေတာ့ Gap ခ်န္ဖို႕ ေမ့သြားတယ္။ "Yourpen is wonderful" ဟာ "Your penis wonderful" ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါကို သူေ႒းမိန္းမကဖတ္ရေတာ့ ….. စဥ္းစားစရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားသြားပါတယ္.။ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာက်ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥဟာ ကၽြန္ေတာ့္အဖို႕ ဒီမွာတင္ မၿပီးသြားဘူး။ ဒါဟာ ခပ္ေပါ့ေပါ့ကိစၥမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါဟာ ဘာသာေဗဒ ျပႆနာျဖစ္လာၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္ အဖို႕ေတာ့ဒါဟာ "Case" ပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားတယ္။ ထပ္စဥ္းစားတယ္။ ဘာသာစကားဟာ ျပႆနာေတြကုိ ဖန္တီးတဲ့အရာ။ ဒီလိုပဲ ျပႆနာေတြကို ေျဖ႐ွင္းတဲ့အရာ။
စဥ္းစားစရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားသြားပါတယ္...........
ဘာသာစကားဟာ ျပႆနာေတြကုိ ဖန္တီးတဲ့အရာ။
ဒီလိုပဲ ျပႆနာေတြကို ေျဖ႐ွင္းတဲ့အရာ.............................
ဘာသာစကားဟာ ျပႆနာ......
ဘာသာစကားဟာ...
စကားဟာ
- ေဇာ္ေဇာ္ထြန္း
