Doing so demonstrates how syntactic effect, inseparate, different text nonetheless produces a remakably similar effect,demostrate how interchangeable words are long what Roman Jakobson called"The axis of substitution" ဒါဟာ ျပဳလုပ္ျခင္းပါပဲ။ သဒၵါအရ အၿပိဳင္ျဖစ္ေနတဲ့စကားလံုးေတြ ဘယ္လိုတစ္သီးတျခား ျဖစ္ေနသလဲ ဆိုတာရယ္၊ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ေနပါေစ ကြဲျပားတဲ့စာသားနဲ႕သိသာထင္႐ွားတဲ့ ခပ္ဆင္ဆင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို ေဖာ္ျပတယ္ဆိုတာကို သ႐ုပ္ေဖာ္ (demonstrate) လုပ္ခိုင္းတာ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္လိုသ႐ုပ္ေဖာ္သလဲဆိုေတာ့ အဲဒီေ႐ႊ႕ေျပာင္းထားတဲ့စကားလံုးေတြဟာ ႐ိုမန္ဂ်က္ကိုဆင္ ေျပာေျပာေနတဲ့"အစားထိုးျခင္းဝင္႐ိုးတေလွ်ာက္မွာ႐ွိေနတယ္" ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ ဒီေနရာမွာ မူရင္းေဆာင္းပါးေရးသူဟာအဲဒီမဲႏႈိက္သလို ရလိုက္တဲ့ စာလံုးေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးကို ေနာက္ထပ္စာလံုးတခ်ိဳ႕ထပ္သံုးပါတယ္။အဲဒါကေတာ့ "Aleatory" ပါ။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ Depending on chance (အခြင့္အေရးအေပၚမွီခိုေနျခင္း)နဲ႕ "Having random notes" "အစဥ္မက်ေသာ စာသားမ်ား႐ွိျခင္း (ဝါ) ဂီတသေကၤတမ်ားအားမူလအစီအစဥ္မွ ေသြဖယ္ျခင္းကို ေ႐ြးခ်ယ္မႈအားျဖင့္ (သို႕မဟုတ္) သ႐ုပ္ေဆာင္မ်ားက ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္အစဥ္မက်႐ွိေစသည္။" လို႕ဆိုတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးေရးသူက သူ႕အေတြ႕အႀကံဳကို သူေျပာရာမွာေတာ့အဘိဓါန္ေ႐ြးတဲ့ေနရာမွာ ေသးတဲ့ အဘိဓါန္ကပိုၿပီး အဓိပၸါယ္႐ွိတဲ့ စကားလံုးေတြကို ေပးတယ္ဆိုပဲ။
ေ႐ြးတဲ့အခါမွာ ကဗ်ာဝိေသသေတြကို အတိအက်လိုက္နာထားတဲ့ကလပ္စစ္ကဗ်ာေတြကို N+7 နည္းနဲ႕ သံုးရင္ အတိအက်လိုက္နာဖို႕ မလိုဘူးလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္"can be ignored or respected" လို႕ ေရးျပန္ေတာ့ မလိုက္နာတာဟာ ျပႆနာမ႐ွိေပမယ့္လိုက္နာရင္ ျပႆနာ နည္းနည္း႐ွိေနပါတယ္။ အဘိဓါန္ရဲ႕ ခုနစ္လံုးေျမာက္ နာမ္လို႕သာေရးထားတဲ့အတြက္ တကယ့္ ဆြန္းနက္ တို႕လို ကဗ်ာေတြကိုျပန္ရင္ မီတာနဲ႕ "Foot" လို႕ သတ္မွတ္ရမယ့္ေနရာေတြမွာလြဲသြားႏိုင္ပါတယ္။ အသံအေရအတြက္ ေဆေလဘယ္ (Syllable) နဲ႕ ကာရံအပိတ္ (Rhyme) ေတြဟာ မူရင္းကိုညီဖို႕အတြက္အေတာ္ေလး လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါက N+7 နဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ျပႆနာ႐ွိႏိုင္တယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ထင္တဲ့အပိုင္းပါ။အဲဒီအပိုင္းကို အက်ယ္႐ွင္းထားတာ မေတြ႕ေသးပါဘူး။ အဘိဓါန္ကေပးတဲ့ စာလံုး(နာမ္)ရယ္၊ မူရင္းစာလံုးရဲ႕အသံအေရအတြက္ရယ္ ကြာေနရင္ပဲ မီတာမွန္ဖို႕ မလြယ္ေတာ့ပါဘူး။ မူရင္း မာစကူလိုင္း႐ိုမ္း(မ)(masculine rhyme) "ဖိုသံပိတ္ကာရံ" ဟာ ဖီမႏိုင္း႐ိုင္း(မ) (FeminineEnding) "မသံပိတ္" ျဖစ္သြားရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲလို႕ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားမိတယ္။ဒါေၾကာင့္ပဲ သူက မစဥ္းစားခိုင္းဘဲ "Ignore" လုပ္ပါလို႕ ေျပာတာလားမသိ။
နမူနာလုပ္ျပထားတဲ့ေရာဘတ္ဖေရာ့စ္(Robert Frost) ရဲ႕ ကဗ်ာ "ေဆာင္းတစ္ညေနခင္း၌ထင္းမ်ားျဖင့္ တားဆီးျခင္း"(Stopping By Woods on a Snowy Evening" ထဲမွာေတာ့ N+7 ေျပာင္းတဲ့သူဟာ အသံအေရအတြက္ကိုထည့္စဥ္းစားမထားဘူး။ မူရင္း တစ္သံ ျဖစ္ေပမယ့္N+7 က ႏွစ္သံ ေပးရင္ သူထည့္ထားတာေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဘိဓါန္ကေပးတိုင္း သူက မယူဘူး။စာေၾကာင္းရဲ႕အဓိပၸါယ္ကို ၾကည့္ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမ အပိုဒ္မွာ ပထမစာေၾကာင္း"woods" ကို "wools" နဲ႕ လဲလိုက္ေပမယ့္ စတုတၳအေၾကာင္းမွာ"woods" ကို "works" နဲ႕ လဲထားတယ္။ အဘိဓါန္ တစ္အုပ္ကိုပဲသံုးၿပီးဘာမွမၾကည့္ဘဲ လဲမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စတုတၳအေၾကာင္းမွာလည္း "wools" ပဲ ျဖစ္ရမယ္။ဒါဆိုရင္ အဲဒီ စတုတၳအေၾကာင္းက အဓိပၸါယ္ သိပ္မ႐ွိသလို ျဖစ္သြားမယ္လို႕ သူကဆိုတယ္။ ဒါကေတာ့သူ႕အျမင္ပါ။ ေနာက္တစ္ခုက စတုတၳပိုဒ္ရဲ႕ ဒုတိယအေၾကာင္း အဆံုးသတ္နာမ္က မူရင္းက"mistake" ျဖစ္ေနၿပီး သူေ႐ြးခဲ့တာက "Fruite Cake" ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကသူ အဘိဓါန္ထဲက ယူထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူေ႐ြးရမွာက name sake၊ news break၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္pancanke ကို သံုးရမယ္။ ဒါဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္မ်ား "fruit cake" ကို ေ႐ြးရသလဲ။"N+7" ကို ေျပာင္းတဲ့သူဟာ အဲဒီကမွ တဆင့္ ႐ိုင္း(မ) (ကာရံ) ကိုရဖို႕အတြက္"Online Rhyming Dictionary" ကိုလည္း သံုးခဲ့ေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ N+7 ဟာ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာအစားထိုးသီးသန္႕မဟုတ္ဘဲ ကြန္႕ျမဴးရတာေလးေတြ ႐ွိျပန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ "fruitcake" ကို ေ႐ြးရတာက ေနာက္သံညီလို႕ ေ႐ြးခဲ့တာပါလို႕ ေျပာျပန္တယ္။ ကဲ…အဲဒီ N+7 ႀကီးလုပ္ၿပီးသြားေတာ့ ဘာထူးသလဲ။ မူရင္းကဗ်ာ ပ်က္သြားတာပဲ အဖတ္တင္မယ္လို႕ ေျပာရင္ေတာ့ ေရာဘတ္ဖေရာ့(စ)ရဲ႕ N+7 အၿပီးမွာ ရတဲ့စာေၾကာင္းေတြကို ၾကည့္ေတာ့ ေအာက္ကစာေၾကာင္းေတြ အဖတ္တင္က်န္ရစ္တယ္။ဒါေတြက N+7 ေၾကာင့္ ရတာေတြေပါ့။
StoppingBy Woods on a Snowy Evening
Whosewoods these are I think I know.
Hishouse is in the village though;
Hewill not see me stopping here
Towatch his woods fill up with snow.
Mylittle horse must think it queer
Tostop without a farmhouse near
Betweenthe woods and frozen lake
Thedarkest evening of the year.
Hegives his harness bells a shake
To askif there is some mistake.
Theonly other sound's the sweep
Ofeasy wind and downy flake.
Thewoods are lovely, dark and deep.
But Ihave promises to keep,
Andmiles to go before I sleep,
Andmiles to go before I sleep.
Whosewoolsare these I think I know.
Hishowl is in the vineyardthough;
Hewill not see me stopping here
Towatch his worksfill up with woe
Mylittle hosemust think it queer
Tostop without a fascesnear
Betweenthe wormand frozen rake
Thedarkest evidenceof the beer.
Hegives his harvestbench a snake
Toask if there is some fruitcake.
Theonly other sow'sthe veep
Ofeasy wine and downy hake.
Thewoundsare lovely, dark and deep,
But I have properties to keep,
Andmilksto go before I sleep,
Andmimesto go before I sleep.
Hishowl is in the vineyard though
သူ႕ရဲ႕အူသံက စပ်စ္ၿခံထဲမယ္ ဆိုေပမယ့္
(howlက အူသံလို႕ အၾကမ္းေျပာလို႕ရတယ္။ လူေတြမွာ သံုးရင္ေတာ့ လိင္ကိစၥေတြမွာ ထြက္ေပၚတဲ့ အသံကိုဆိုလိုတယ္။)
Towatch his works fill up with woe
ကံဆိုးျခင္းမ်ားႏွင့္ျပည့္ႏွက္ေနေသာ သူ႕အလုပ္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္
(ဒီေနရာမွာ"woe" လို စာလံုးမ်ိဳး ရလိုက္တာ မဆိုးလွဘူးလို႕ ဆိုရမယ္။ တခ်ိဳ႕စာအုပ္ေတြမွာဆိုရင္ "အရမ္းကို စိတ္ညစ္လြန္းေတာ့ "woe is me" "ကံဆိုးလိုက္တဲ့ငါ"လို႕ ေရ႐ြတ္ၾကတာ ေတြ႕ဖူးတယ္။ woe ဆိုတာက "Unfortunate Happening" ပါ။)
Thedarkest evidence of the beer
ဘီယာ၏နက္ေမွာင္လြန္းေသာ သဲလြန္စ
Thewounds are lovely dark and deep
ဒီဒဏ္ရာမ်ားကခ်စ္စရာေကာင္းစြာ နက္ေမွာင္နက္႐ိႈင္းတယ္
ButI have property to keep
ဒါေပမယ့္ငါ့ဆီမွာ သိမ္းဆည္းစရာ ပိုင္ဆိုင္မႈ႐ွိရဲ႕
အဲဒီလိုဝါက်ေကာင္းေတြလည္း ဖေရာ့စ္ ကေန N+7 ေၾကာင့္ ရခဲ့တယ္။ N+7 ဟာ ကြန္ဆက္ခ်ဴရယ္ ပိုထရီနဲ႕ ကနဦးအစျပဳသူ ေအာ္လီပို သခ်ၤာဂိုဏ္း(oulipo) ရဲ႕ နည္းစနစ္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္။ CP ဟာ ေအာ္လီပို နည္းစနစ္ေတြနဲ႕ ဘရာဇီးကံစမ္းဝါက်မ်ား (Chance Operation) ကို ေပါင္းစပ္ထားတာ ျဖစ္တယ္လို႕ ကဗ်ာဆိုဒ္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္တဲ့အေမရိကန္ကဗ်ာအကယ္ဒမီ က အတိအလင္း ဆိုထားတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ N+7 အျပင္ အျခားေသာ"ေအာ္လီပို" စနစ္ေတြကို ေလ့လာရပါမယ္။ ဒါဟာ ကၽြန္ဆက္ခ်ဴရယ္ ကဗ်ာသမားေတြအေနနဲ႕တစ္ေယာက္ေယာက္က ခင္ဗ်ားတို႕ရဲ႕ နည္းစနစ္ဟာ ဘာလဲဆိုရင္ ေျဖစရာ အေျဖေလးေတာ့ တိတိက်က်႐ွိဖို႕လိုအပ္တယ္။ အခုေျပာလိုတာကေတာ့ N+7 အေၾကာင္း သီးသန္႕ပဲျဖစ္ၿပီး ဒီနည္းကို အသံုးျပဳရာမွာသတိထားရမယ့္ အခ်က္ကေတာ့ ခင္ဗ်ားေ႐ြးလိုက္တဲ့ "နာမ္" ဟာ မူရင္းကို ဆင့္ပြားထားတဲ့နာမ္မ်ိဳးမေ႐ြးမိဖို႕နဲ႕ လံုးလံုးကြဲျပားေသာ နာမ္ တစ္လံုး ျဖစ္ရမယ္ဆိုတာပါပဲ။"The Soap Mandible" ျဖစ္သြားတယ္။ "The Snow Man" ရဲ႕"Snow" ႏွင္း ဟာ ဆပ္ျပာ "Soap" ျဖစ္သြားၿပီး၊ လူ"Man" ဟာ လူရဲ႕ေအာက္ေမး႐ိုး "Mandible" ျဖစ္သြားတယ္။
- ေဇာ္ေဇာ္ထြန္း
