ေတာ္အခါမွာ စာဆိုေတြ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အဆန္းထြင္ျပီး အျပိဳင္အဆိုင္စပ္ဆိုၾကရာက ေပၚေပါက္ခဲ့တာျဖစ္
တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၁၈၀ ျပည့္နွစ္မွာ စေပၚလို႔ ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္လို႔ေခၚတာ ျဖစ္ပါသ
တဲ့။ နတ္သ်ွင္ေနာင္ဘြ႔ဲခံ ဝန္ၾကီးပေဒသရာဇာ နဲ႔ လက္ဝဲသုႏၵရဘြဲ႔ခံ ဦးျမတ္စံတို႔ရဲ႕ ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္
မ်ားမွအစျပဳကာ ေပၚေပၚက္ခဲ႔တာလို႔သိရပါတယ္ ။
ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္စပ္နည္း
ရိုးရိုးေတးထပ္စပ္နည္း ဥပေဒသ အတိုင္းကာရန္ယူပံု/အဆံုးခ်ပံုေတြအတိုင္းပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ပါဒတိုင္းမွာ
စာလံုးေရ ကာရန္ အတြန္႔ အထပ္ အနည္းငယ္ ပိုမ်ားျခင္းသာ ထူးျခားပါတယ္။
စေလ ဦးပုညေရး ေျမွာက္ပင့္ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္
(၁) နန္းတစ္ရာ ပဏာ(ခ)
(၂) မန္းမႏၲ(လ) ေဘြရိပ္(စံ)
(၃) စန္းစႏၵရ ေငြဗိ(မာန္)လို
(၄) ပင္ေရႊထိပ္(ပန္) ယဥ္မ်ာ့[ ပန္း ] ။
(၅) ဂုဏ္ထူးေကေလ်ာ့ တစ္ေၾကာ့(မွန္)ငယ္
(၆) မေဟာ့သက္(ႏွံ) ေတာ္ေလးအမရ[ျငမ္း] ။
(၇) ကပိုကရို႕ သူ႔အ(မူ)ငယ္
(၈) ဇမၺဴ႕မ(တူ) ျပိဳင္သူ[လ်ွမ္း] ။
(၉) အမူ႔အယူ လိွဳင္ၾကဴ[ပန္း]သို႔
(၁၀) [ဆန္း]ဆိုသမ်ွ ေခါင္ထက္{ေခါင္} ။
(၁၁) ရွဳေလယဥ္ေလ ျမင္သူ(ေငး)
(၁၂) ခင္(ေလး)ခင္ခင့္ ယဥ္ေလးယဥ္ယဥ့္
ယဥ္တတ္ပါတဲ့{ေနာင္} ။
(၁၃) ပန္းခ်ီရွဳံးတဲ့ ေတာ့ဘုန္း{ေခါင္}ငယ္
(၁၄) တေၾကာ့ထံုး{ေႏွာင္}ေကသီ(ေလ်ာ့)နွင့္
(၁၅) သံုးေတာင္ထြာ(ေလ်ာ့)ေရာ့ေရႊေက[ခိုင္]
(၁၆) ပိတုန္းမွင္ညြန္႔[ဆိုင္] ။
(၁၇) စံပံုရွားတဲ့ သိၾကား[မွဳိင္]ငယ္
(၁၈) သနားပိုင္[ ပိုင္]ခံစမ္းခ်င္လွေလး ။ ။
စေလဦးပုညေရး မႏၲေလးျမိဳ႕ဘြဲ႔ ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္
(၁) သံုးသိန္း သံုးေသာင္း ေလးေထာင္(ထိပ္)
(၂) နွစ္(က်ိပ္) ရွစ္ဆက္ မဟာ(ဝင္ )
(၃) အတိတ္ ျဖစ္ပ်က္ ကမာၻ(တြင္)ေအာင္
(၄) ဘယ္ရာဇာ(ပင္) မစံ[ ျမန္း ] ။
(၅) ေလးဆယ့္ရွစ္ရပ္ ျပႆဒ္(ရံ)သည္
(၆) နတ္ဝိသု(ကန္) သစ္လင္းဖန္သည့္[နန္း] ။
(၇) အိုင္ေရနဝဒတ္ နွဳန္း(တႏၲီ)လို
(၈) ေရႊက်ံဳး (ဂမီ ၻ) ကာရန္ [သန္း ] ။
(၉) ျပည္ၾကီးမြန္ေဖာင္ ေလာင္က[မန္း]နွင့္
(၁၀) ေရႊေတာင္ေရႊ([နန္း] အသ{ ေရ } ။
(၁၁) ေရႊေလာင္းေေရႊေလွ ေထြေထြ(ယွက္)
(၁၂) ေတေဇာ္ေရႊ(စက္) ေရရစ္လက်ၤာ{ေခြ} ။
(၁၃) ရတနဘူမၼိ တိုင္းဌာန{ေန}ကို
(၁၄) သမိုင္းစာ{ေရႊ} ထိန္ထိန္(လွစ္)လို႔
(၁၅) ေနဣႏၵ(ရာဇ္) နတ္ရွင္ေခတ္[ေပ]
(၁၆) အံ့မ်ိဳးသာလို႔[ေထြ] ။
(၁၇) ေရႊနန္းစံသက္ မဂ ၣ[ေဒ]လို
(၁၈) ပံုေတာင္စက္[ေရႊ]ဆိုက္ပြဲခါဖ်ေလး။ ။
စာေရးေတာ္ၾကီး ဦးေမာင္ကေလးေရး
တေပါင္းလဘြဲ႔ ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္
(၁) ျမေသြးအခံ ပင္ယံ(စိမ္း)မွာ
(၂) ေရႊ(လိမ္း)ျပန္ၾက ဂုဏ္ကို(ျပိဳင္)
(၃) ေသြယိမ္းဟန္ျပ ပံုအ(ကိုင္)ဝယ္
(၄) ေလသိမ္းမ(ခိုင္) ေၾကြစ [လု] ။
(၅) မရီတခါ ရႏတ(ခါ)ငယ္
(၆) ကလီက(မာ) ညိုမင္းလြင္တို႔[စု] ။
(၇) ၾကိဳင္ၾကိဳင္သင္းပ်ံ႕ အင္ၾကင္း(ခ်ီ)သည္
(၈) ပင္မင္းေရႊ(ဖီ) ခါရ[တု] ။
(၉) ျပင္ကြင္းျပီျပီ ေလာင္စာ[နု]နွင့္
(၁၀) ေတာင္ယာအ[ျပဳ] ေခတ္တ {ပံု} ။
(၁၁) ပုလဲေရာင္ေဝ ေသာင္ေထြ(ေမာ့)မွာ
(၁၂) ေမာင္ေဆြမယ္(ေၾကာ့) ငွက္ေပါင္းညီလာ{စံု} ။
(၁၃) ေျဖမရဲပ ေၾကကြဲ{ၾကံဳ}ေအာင္
(၁၄) ေငြသဲစိန္{ ခံု } ေစတီ(ဆင့္)လို
(၁၅) ဘရဂူဏီ(ပြင့္) ယုန္နွင့္ခ်ိန္[တာ]
(၁၆) မိန္ဦးသာတင့္[ စြာ ] ။
(၁၇) ေထရ္ကာလုဒ ေက်ာက္ဆြဲ[လ်ာ]ငယ္
(၁၈) ေျခာက္ဆယ့္ဂါ[ထာ]စီကံုးေပရေလး ။ ။
ေတးထပ္ဆန္း
ေတးထပ္ဆန္းဆိုတာ ရွစ္ဆယ္ေပၚေတးထပ္ကိုပဲ လူးတားညွပ္၍ျဖစ္ေစ l အဆံုးခ်၌နွစ္ပါဒသံုးပါဒ ထပ္
၍ျဖစ္ေစ စာဆိုဥာဏ္ရွိသလို ကြန္႔ျပီးစပ္ဆိုထားတဲ့ ေတးထပ္မ်ိဳးပါတဲ့။
- ေနဘုန္းမိုရ္
