ငါးမည္ရ - ျပည္ေရႊဘို ။
ေဘးရန္ကျပိဳ ။
မုဆိုးဘို
ရန္ျပိဳတဲ့ - နသိခၤ ။
ဘိုးေတာ့္ ေဒသ ။ ။ (ေရွးစာဆို)
ကြ်န္ေတာ္ငယ္ငယ္က မိသားစုအား လံုးဟာ ဇာတ္ပြဲအရမ္းၾကိဳက္တဲ့ ပြဲၾကိဳက္ခင္ ေတြျဖစ္ေတာ့
တစ္ႏြယ္ငင္တစ္စင္ပါျပီး ကြ်န္ေတာ္လည္း ပြဲၾကိဳက္ေမာင္ျဖစ္ခါ ဇာတ္ပြဲၾကိဳက္ခဲ့ရပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ့ဇာတိျမိဳ႕ေလး ပုတီးကုန္းကလည္း ဇာတ္ၾကိဳက္ျမိဳ႕ျဖစ္ေတာ့ ဇာတ္ပဲြကားေတြျမိဳ႕ထဲဝင္
လာရင္ စည္ေတာ္သံရြမ္းျပီး ျမိဳ႕ကိုဝင္ၾကတယ္ေလ ။ ခံ့ညားတဲ့ စည္ေတာ္သံကို အဲဒီကတည္းက
ရင္ႏွီးျပီး သေဘာက်ခဲ့တာ ။ ဇာတ္ပြဲမွာကလည္း ေနာက္ပိုင္းဇာတ္ထုပ္ျပရင္ မင္းခမ္းမင္းနားနဲ႔
ရွင္ဘုရင္ ၾကြခ်ီခန္းေတြမွာ ေနာက္လိုက္က "စည္ေတာ္ရြမ္းေစဗ်ား"လို႔ ဆိုင္းဆင့္တဲ့အခါ စည္ေတာ္
သံေတးကြက္ကိုဆိုတီးေပးျပီး အင္မတန္ႏွစ္သက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ခံ့ညားလို႔ႏွစ္သက္မိ
တာေလာက္ပဲ။ ေရးနည္းေတြမသိခဲ့ဘူး။ ေနာက္ၾကီးလာတာ့ သဲကုန္းျမိဳ႔မွာ တာဝန္က်ရင္း မဟာဂီတ
နဲ႔ ပတ္သက္ရင္းႏွီးခြင့္ရခဲ့တယ္ ။ ဆရာေတြထံေလ့လာဆည္းပူးရင္း သဲကုန္းဆရာေတာ္ သီတဂူ
ရွင္ဉာဏိႆရ ရဲ႕ ေမြးေန႔သဘင္ပြဲနဲ႔ၾကံဳခဲ့တယ္။ ဆရာေတာ္က ပုတီးကုန္းဇာတိျဖစ္ေပမင့္ ဆရာေတာ္
ငယ္စဥ္ကပညာဆည္းပူးခဲ့ရာ သဲကုန္းျမိဳ႔အဝင္ တပ္ရြာထိပ္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာ ေမြးေန႔သဘင္ကို
က်င္းပေပး ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ကို ခ်ီးက်ဴးပူေဇာ္တဲ့ ရတုေတြ ေတးထပ္ေတြရဲ႕ေတးသြားသံစဥ္ေတြ
ကရင္းႏွီးမွဳရွိတာမို႔ ဒီေလာက္မျဖစ္ေပမင့္ ဆရာေတာ္ကားနဲ႔ ၾကြခ်ီလာရင္ ပူေဇာ္ဖို႔ ဆရာေတာ္ရဲ႕
ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႕ စည္ေတာ္သံ ေတးကဗ်ာကိုေတာ့ အလြန္ႏွစ္သက္ခဲ့မိပါတယ္။ စည္ေတာ္သံေတး
ကဗ်ာကို တေယာဆရာ ဦးသိန္းထြန္း (စာေရးဆရာ သင္းရီ NLD ကြယ္လြန္) က ေရးစပ္ေပးျပီး
သင္တပည့္ ကြ်န္ေတာ့္ကို အဆိုနဲ႔ ပူေဇာ္ခိုင္းပါတယ္။ ဆရာက ပါးစပ္နဲ႔ လက္တန္း သီဆိုေပးတာကို
ကြ်န္ေတာ္က လိုက္ေရးရပါတယ္။ သူကတေယာနဲ႔ အသံရွာပါတယ္ ခ်ီခ်အသံေတြရဲ႕ ကာရန္စီးဆင္းပံု
ကို ရွင္းျပေပးတယ္။ အဲဒီက်မွ စည္ေတာ္သံသီခ်င္းေရးဖြဲ႕စပ္ဆိုနည္းကို ရင္းႏွီးခြင့္ပိုျပီး ရခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ စည္ေတာ္သံ ဆိုတာေရွးျမန္မာ ရွင္ဘုရင္ေတြ လက္ထက္က မင္းညီမင္းသား ဘုရင္မင္း
ျမတ္တို႔ ျမိဳ႕ေတာ္ နန္းေတာ္မ်ားကို ဝင္ေတာ္မူ ထြတ္ေတာ္မူတဲ့အခါ တိုင္းခမ္းလွည့္လည္တဲ့အခါ က်က္
သေရ မဂၤလာရွိတဲ့ မင္းခမ္းမင္းနားေတြက်င္းပတဲ့အခါ စစ္ခ်ီတက္ၾကတဲ့အခါ စည္ေတာ္ၾကီးမ်ားရြမ္း၍
တီး၍ ျငိမ့္ေညာင္းစြာ သီဆိုတီးမွဳတ္ၾကတဲ့ ေတးကဗ်ာ ျဖစ္ပါသတဲ့ ။ သီခ်င္းသံကို "စည္ေတာ္သံ"လို႔
ေခၚတြင္လာခဲ့သတဲ့ ။ ခုေခတ္မွာလည္း ၾကီးက်ယ္တဲ့ အခမ္းအနားေတြမွာ သီဆိုတီးမွဳတ္ေလ့ရွိျပီး
စည္ေတာ္သံနဲ႔ တြဲဖက္ျပီးကတဲ့ အကကိုေတာ့ စည္ေတာ္အက လို႔ ေခၚၾကျပန္သတဲ့ ။
စည္ေတာ္သံ ေရးစပ္နည္း
ေလးခ်ိဳးအမ်ိဳးမ်ိဳးေရးစပ္နည္းေတြထဲက အလြယ္ဆံုး အေျခခံ ေလးဆစ္ေရးနည္းနဲ႔ တစ္ပံုစံတည္းပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ သီဆိုရာမွာ ေလးဆစ္ကဗ်ာရဲ႕ အသံေန အသံထားနဲ႔မတူဘဲ မ်ားစြာကြဲလြဲျပီး စည္ေတာ္သံ
ေတး အလိုက္န႔ဲ သီဆို ရတာမို႔ ပါဒအသီးသီးမွာရွိတဲ့ စာလံုးေရ/ခ်ီသံခ်သံ/ကာရန္အခ်ိတ္အဆက္ေတြ
ဟာ ကြဲလြဲမွဳ အနည္းငယ္ ရွိပါတယ္။ ေရးဟန္ကေတာ့ ေလးဆစ္ ကဗ်ာအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္ ။
ေရးနည္း
ေလးဆစ္အတိုင္းဖြဲ႔ရပါတယ္။
၁။ အခ်ိဳးေလးခ်ိဳးပါရပါမယ္။ (အခ်ိဳး ၃ ခ်ိဳးလည္း စပ္ဆိုနိုင္တယ္လို႔သိရပါတယ္။)
၂။ ပထမအခ်ိဳးကို ၂ပါစီ စပ္ဖြဲ႔ေလ့ရွိျပီး ပါဒဝက္ ၂ခါစီယူရပါတယ္ ။ ပါဒဝက္စီကို စာ၃လံုးစီပါပါေစ။
(ေလးဆစ္မွာ ပါဒဝက္သာထားတာမ်ားပါတယ္) ေလးဆစ္လိုပဲ ခ်သံ(လဟု)နဲ႔ ဒုတိယပါဒဝက္မွာ
ပဓာနကာရန္ယူလိုက္ပါ ။ ပါဒလကၤာရထည့္ပါ ။ (ေတးသြားအရထည့္ရပါတယ္ ။ ေလးဆစ္မွာ
မထည့္လို႔ရပါတယ္။)
၃။ ဒုတိယပါဒရဲ႕ ေရွ႕ပါဒမွာ ပိုဒ္တြင္းကာရန္ ျပန္ယူပါ ။ (ပါဒလကၤာရ ထည့္ေပးပါက ပိုအသံလွပါတယ္။
မထည့္လည္းရပါတယ္။) ေနာက္ပါဒဝက္ အခ်ကို ေလးဆစ္လို ခ်ီသံ(ဂရု)နဲ႔ ခ်ေပးရမယ္။
၄။ ဒုတိယအခ်ိဳးမွာလည္း ၂ ပါဒစီ ပါရျပီး ပထမပါဒကို စာ၃လံုးစီနဲ႔ ပါဒဝက္ ၂ ခါ။ ေနာက္ပါဒဝက္ကို ခ်သံ (လဟု) နဲ႔ ပဓာနကာရန္ယူပါ။ ပါဒလကၤာရ ထည့္ရပါမယ္။
၅။ ဒုတိယပါဒဟာ ေလးဆစ္အတိုင္း စာ ၄ လံုးသာရွိရျပီး ပိုဒ္တြင္းကာရန္ ဆက္ယူကာ ေနာက္ဆံုးအခ်
ကိုလည္း ေလးဆစ္အတိုင္း ပထမအခ်ိဳးအခ်လို ကာရန္တူခ်ီသံနဲ႔ ခ်လိုက္ပါ။
၆။ တတိယအခ်ိဳးမွာလည္း ၂ ပါဒရွိရပါမယ္။ ပထမပါဒဟာ ေလးဆစ္လို စာ ၃/၄ လံုး သာထားျပီး ပ/ဒုခ်ိဳး
အခ်အတိုင္း ေနာက္ဆံုးစာလံုးကို ခြာေထာက္ကာရန္ျပန္ယူပါ။
၇။ ဒုတိယပါဒဟာ ပါဒဝက္ ၂ ခုရွိျပီး ေရွ႕ပါဒဝက္ကို ပိုဒ္တြင္းကာရန္ ဆက္ယူျပီး ေနာက္ပါဒဝက္အခ်ကို
ေလးဆစ္အတိုင္း ခ်သံ(လဟု)မွ ေအာက္ျမစ္/ဝစၥံေပါက္ အသံနဲ႔ခ်လိုက္ပါ။ စာ၅လံုးခန္႔ထားပါ။
၈။ စတုထၱအခ်ိဳးကိုေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ပါဒ ၂ ေၾကာင္းသာထားပါတယ္။ ထို႔ထက္လည္းပိုနိုင္ပါတယ္။
(၃ခ်ိဳးထဲဆိုရင္ေတာ့ တ/စ ေပါင္းထားလို႔ ၄ ပါဒ ရွိပါမယ္။)
၉။ ပထမပါဒမွာ ပါဒဝက္၂ ခုရွိျပီး စာ ၃ လံုးစီရိွျပီး ေနာက္ပါဒဝက္မွာ ခ်သံ(လဟု)နဲ႔ယူျပီး ပါဒလကၤာရ
ထည့္ရပါမယ္။
၁၀။ ဒုတိယပါဒဟာ ေလးဆစ္လိုပဲ စာ ၄ လံုးသာ ရွိရျပီး ပိုတြင္းကာရန္ ဆက္ယူကာ ေနာက္ဆံုးစာလံုးကို
တ - အခ်ိဳးအခ်အတိုင္း ကာရန္တူ ခ်ပါ။
ေရးနည္းကေတာ့ ေဖာ္ျပခဲ့အတိုင္းစပ္ၾကည့္ပါ။ ထူးျခားတာက အခ်ိဳး ၄ ခ်ိဳးလံုးကိုမွ တစ္ပိုဒ္ေခၚျပီး စည္ေတာ္
သံမွာ အဲလို အပိုဒ္ေပါင္း ၃ပိုဒ္ အနည္းဆံုးနဲ႔ မိမိ အလိုရွိသ၍ အပိုဒ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရးသားနိုင္ပါတယ္။ တစ္
ပုဒ္နဲ႔ တစ္ပုဒ္ အကူးမွာ ပိုဒ္ဆက္ ကာရန္ ထပ္မိရန္ မလိုပါ။ စည္ေတာ္သံ နမူနာမ်ား ဥပမာျပပါမယ္။
အခ်ိဳး ၄ ခ်ိဳးပါ စည္ေတာ္သံ
------------------------------- (ေရွးစာဆို)
၁။ ကူေရဖန္ - ေအာင္ျပည္(ထီး) ဆီက
ေအာင္စည္(ၾကီး) - ရြမ္း[ေဆာ္]။
၂။ ေအာင္တပ္ေတာ္ - သဘင္(ထူး) ကို
(ဖူး)လိုက္ၾက [ေနာ္] ။
၃။ အိမ္ေရွ႕[ေပ်ာ္]
မ[ေဟာ္] မင္းတပ္{မ်ိဳး} ။
၄။ ရဲေဘာ္ေတြ - ျမိဳင္(ျမိဳင္) ႏွင့္
လက္နက္ကိုင္ - ဗိုလ္ေျခ(တင္း) တယ္
(မင္း)တို႔ တန္{ခိုး} ။ ။
အခ်ိဳး ၃ ခ်ိဳးပါ စည္ေတာ္သံ
------------------------------- (ေရွးစာဆို)
၁။ ေထာင့္ကိုးဆယ္ - စြန္းပ(ဥၥ) တြင္မွ
ညႊန္းဆင္(သ) - ရာဇ[ဝင္] ။
၂။ ကနက္ျပိဳင္ - ရွစ္ဆူ(မိုး) တယ္
(စိုး)တဲ့ ဘု[ရင္] ။
၃။ ျမနန္း[ခြင္]
စံျမန္းေတာ္ - ဘုန္းၾကြယ္[အင္] ေၾကာင့္
သံုးဆယ္[တြင္] - ရွစ္ခု(ေဆာင္း)ေအာင္
(ေကာင္း)က်ိဳး သ{တိုး} ။ ။
ျမဝတီမင္းၾကီး ဦးစ ေရး အီေနာင္ဇာတ္မွ စစ္ခ်ီစည္ေတာ္သံမ်ား
(၁)
၁။ ဝတိ ံသာ - စိန္ၾကာျမင့္ ဆီက
ဣႏၵာမင့္ - ႏြယ္ေတာ္လာ ။
၂။ ေတာင္ယံမွာ - ေအာင္လံဝင့္ တယ္
ထူးတင့္ သမာၻ ။
၃။ ေသနဂၤါ
ဗ်ဴဟာဖြဲ႔ - တပ္ခင္း ။
၄။ စကၠဝါ - ေတာင္ခါးပန္း မွာ
ကမ္းသတ္မည့္ မင္း ။ ။
(၂)
၁။ ဝဇီရာ - ရွိန္လွ်ံလက္ ေပတဲ့
စိန္သံလ်က္ - ရွင္ပါ ။
၂။ ဘေထြးေတာ္ - ေပ်ာ္စံျမန္း တယ္
နန္းျမိဳ႕မာယာ ။
၃။ သည္တစ္ခါ
ခ်ီလွာေပါ့ - ေရွာင္ရွား ။
၄။ ခုနစ္ျပည္ - စစ္တလင္း မွာ
ရွင္းမဲ့ ဘုရား ။ ။
(၃)
၁။ ပြဲေတြရ ျပီမို႔
ရဲေနၾက - ကြ်န္ယံုေပ ။
၂။ တစ္ေယာက္ေကာင္း ငယ္ႏွင့္
တစ္ေသာင္းျဖိဳက - ဖ်က္နိုင္တဲ့
ရဲမက္ေတာ္ေတြ ။
၃။ ျမင္းမိုရ္ကိုေျခြ
ပ်က္ေစမယ့္ - လူသား ။
၄။ မတစ္ေထာင္ - တစ္ေကာင္ပြား တယ္
က်ားဆိုမွ က်ား ။ ။
ကႏၵီျမိဳ႕စား စစ္ကဲမင္းထင္ရာဇာေရး ေရႊဘို စည္ေတာ္သံမ်ား
(၁)
၁။ ရန္ၾကီးေအာင္ - တေပါင္သ ပါတဲ့
တန္ေဆာင္လ - ပုဏၰမီ ။
၂။ လက္ရုန္းေတာ္-ဘုန္းထိန္ေတာက္တယ္
သံုးၾကိမ္ေျမာက္ညီ ။
၃။ ေရႊဘိုဆီ
မထီတဲ့ - လူစား ။
၄။ ေမာင္ခ်စ္ညိဳ - မင္းဟန္တု ကို
သြန္းရန္ျပဳ ရွား ။
(၂)
၁။ ျမစ္ဧရာ - ေနာက္ေျမာက္စြန္း ရယ္က
ထြန္းေတာက္တဲ့ - သမာၻေတာ္ ။
၂။ မုဆိုးဘို - အမည္မွည့္ တယ္
ငါးဘြဲ႔ လွည့္ေခၚ ။
၃။ ေလာင္းနတ္ေတာ္
ေကာင္းျမတ္ေက်ာ္ - အခါဝင္ ၍
မၾကာခင္ - ရာမည ကို
ဘုန္းျပလို႔ လင္း ။ ။
(၃)
၁။ ငယ္မည္မွာ - ေအာင္ေဇယ် လို႔
ေတာင္ဒီပ - ကြ်န္းဇမၺဴ ။
၂။ မဂၤလာ - ၾသဘာညႊန္း တယ္
ထြန္းတဲ့ တစ္ဆူ ။
၃။ ရွံဳးရသူ
ထံုးျဖဴဖို႔ ကြက္ၾကား ။
၄။ ျပည္ဟံသာ - တိုင္းစြန္ပ်က္ တယ္
လိုင္းမြန္ဘက္သား ။
(၄)
၁။ ေထာင့္တစ္ရာ - တစ္ဆယ့္ေလး တြင္မွ
အလွည့္ေပး - ကံဘုန္းေတာ္ ။
၂။ ျမန္မာမွာ - တသေကာင္း တယ္
ေဆာင္းရိပ္ျဖဴေပ်ာ္ ။
၃။ အုတ္ၾသေၾသာ္
မည္ေခၚတဲ့စကား ။
၄။ ဘြဲ႔နာမံ - နာသိဃၤ ကို
ခြန္းဟ တည္ထား ။ ။
(၅)
၁။ အသက္ေတာ္ - ေလးဆယ့္ေျခာက္ကယ္ႏွင့္
နံေသာၾကာ့ - ေရႊသမာၻ ။
၂။ အႏြယ္ေတာ္ - ပဥၥာခ
က်မ္းျပ မိန္႔မွာ ။
၃။ နန္းအဌာ
နတ္ျငမ္းေတာ္ - ရႊင္ေပ်ာ္ရွာ ၍
ထင္ေပၚလာ - ေျမႏွင့္မိုး မွာ
ရိုးေတာ္ေကာက္ပြဲ ။ ။
လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႔ စည္ေတာ္သံ (လယ္တီပ႑ိတ ဆရာဦးေမာင္ၾကီးေရး)
(၁)
ကမာၻတိုင္ - သူရိန္မင္း လိုပ
ရွိန္လွ်ံဝင္းပါတဲ့ - ေရႊဘုန္းေတာ္ ။
ျမတ္လယ္တီ - ရွင္ဘုရား ငယ္
မ်ားသိထင္ေပၚ ။
ဘံုတိုင္းမွာေက်ာ္
ေတေဇာ္တည့္ - တန္ခိုး ။
နတ္ေျခာက္ဘံု - ျဗဟၼာေရာက္ ေအာင္
ထြန္းေတာက္လို႔မိုး ။
(၂)
ဘိဓမၼာ - ေစြသြန္ျဖိဳး က
ေမဃဝန္မိုး လိုပ - တျဖိဳင္ျဖိဳင္ ။
နာရသူ - သိဉာဏ္ပြား တယ္
အားမရႏိုင္ ။
မဂ္ဖိုလ္တိုင္
လက္ကိုင္ဖို႔ - က်င့္တရား ။
ရုပ္ခႏၶာ - နာမ္ကိုခြင္း တယ္
လင္းဘိအမ်ား ။
(၃)
သီလကို - မ႑ိဳင္ထား ပါလို႔
ပညာအား ရယ္က - ဝရဇိန္ ။
ေတာင္ျမင္းမိုရ္ - သမာဓိရယ္
ၾကီးဘိမဟိန္ ။
လက္လက္ကယ္ထိန္
စက္ရွိန္ႏွင့္ - စိန္သြား ။
က်မ္းသံုးပံု - နယ္အတြင္း မွာ
ၾကြင္းမဲ့ က်က္စား ။
(၄)
ဒီပနီ - ထိုထိုမ်ား ကိုလ
ကိုယ္ေတာ္စား ရယ္နဲ႔ - တည္ရစ္ေစ ။
တစ္ရာေက်ာ္ - စီရင္ထား တယ္
မ်ားဘိအေျခ ။
ေနာင္ေရးေတြ
ေမွ်ာ္ေပရဲ႕ - ဘုရား ။
အံ့ၾသဖြယ္ - ဂုဏ္ေတာ္ထူး ကို
ဦးညႊတ္လို႔တြား ။
(၅)
သာသနာ - ဆံုးေအာင္တင့္ ေစဖို႔
ဘုန္းေခါင္ဖြင့္ပါတဲ့ - က်မ္းေတြကို ။
ျမလယ္တီ - စံရာတိုက္ မွာ
ဦးခိုက္မွီခို ။
မ်ားကုသိုလ္
ၾကည္ညိဳဖို႔ - ရည္စူး ။
ေက်ာက္စာေတာ္ - တည္ေထာင္ဖြင့္တယ္
က်မ္းဆင့္ဆင့္ကူး ။ ။
ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ လူေတြရဲ႕ ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႔အစား ေႏြရဲ႕ သူရဲေကာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ပိေတာက္ပန္းေလးရဲ႕
မိုးအေပၚထားတဲ့ ေလးစားတုယူဖြယ္သစၥာတရား / ငုဝါပန္းေလးရဲ႕ ရနံ႔မြဲေပမင့္ မိမိအလွကို မိမိယံုၾကည္မွဳ
နဲ႔ ေႏြကာလတစ္ေလ်ွာက္ ေႏြ ့အလွကို ကူေဖးျပီး မိုးရြာမွသာ ေၾကြက်သြားတဲ့ငုပန္းေလးရဲ႕ သတၱိ/ စိန္ပန္း ေလးရဲ႕ ေႏြထဲမွာ အေနရဲတဲ့ အားမာန္ ရနံ႔ကင္းေပမင့္ မသာပန္းလို႔ ကဲ့ရဲ့ကာ ခြဲျခားေပမင့္ မိမိတာဝန္ေက်
ေအာင္ ေႏြ႔အလွကို အားမာန္ျပည့္ကူးေဖးတတ္တဲ့ စိတ္ခြန္အားမို႔ သူရဲေကာင္းမ်ားအျဖစ္ လူသားႏွယ္ တင္
စားျပီး စည္ေတာ္သံ ေတးသြားအလိုက္နဲ႔ ေရးထိုက္လို႔ ေရးလိုက္မိပါတယ္။
ပိေတာက္သစၥာ
(၁)
ေဒါင္းယာဥ္ပ်ံ သူရိန္မင္းရယ္က
ေရာင္ရွိန္ျပင္းပါတဲ့ တန္ခူးေန ။
ထက္ေကာင္းကင္ ေဝယံဦးမယ္
တိမ္က်ဴးေက်ာ္ေစ ။
ေလရူးငယ္ေပြ
ျမဴေဝလို႔ ျခံဳသိုင္း ။
ျမန္ဇမၺဴ ျပည္တစ္လႊားမွာ
ထူးျခားေႏြရိုင္း ။
(၂)
တံလ်ပ္ျဖာ ေနျခည္လိွဳင္းမွာလ
အံုပ်ဆိုင္းပါတဲ့ ပိေတာက္အို ။
ေမဃဝန္ ကိုေရႊမိုးငယ္
ေမ်ွာ္ကိုးေစာင့္ၾကိဳ ။
ဥၾသငယ္ပ်ိဳ
လြမ္းငိုဖို႔ တြန္ေၾကြး ။
စိမ္းေမွာင္သြယ္ အရြက္ၾကားမွာ
ေႏြ႔အားကူေဖး ။
(၃)
အခိုင္ခိုင္ ယွက္ျပိဳင္ေထြးပါလို႔
ျမျမေသြးရယ္တဲ့ ဖူးတံျဖာ ။
ေႏြေနဆူ ၾကံ့ခိုင္ရပ္တယ္
မတ္မတ္မာန္ပါ ။
မိုးမရြာ
ေရႊလႊာငယ္ ဘယ္မပြင့္ ။
ပူပါေစ လ်ပ္လ်ပ္က်ဲေစေတာ့
အားဇြဲသူလင့္ ။
(၄)
ေတာင္မုတ္သုံ မာန္ဟုန္ဝင့္ပါလို႔
အမၺဳန္ဆင့္ပါတဲ့ ဝရဇိန္ ။
တိုင္းျမန္ျပည္ စံေတာင္ကြ်န္းမွာလ
ရြာသြန္းမာဃိန္ ။
ပြင့္ေပါ့ထိန္ထိန္
အတာခ်ိန္ႏွင့္ မဂၤလာဦး ။
သၾကၤန္မယ္ ပန္ဆင္ဖို႔ရယ္
တူးပို႔ႏွင့္ျမဴး ။
(၅)
ပိေတာက္ဝါ မာနထူးရယ္က
မိုးေရလူးမွ ပြင့္တတ္သူ ။
မိုးႏွင့္သာ ေမတၱာမွ်မယ္
အာဂမဥၨဴ ။
မိုးမကူ
ျငဴစူလည္း သူမပြင့္ ။
ပိေတာက္ညွာ သစၥာတရားရယ္
စံထားယူသင့္ ။
(၆)
တစ္ရက္သာ သူပြင့္လို႔
ေၾကြလြင့္ပါေပါ့ ပိေတာက္ဝါ ။
ေႏွာင္းလက္က်န္ ငယ္အဖူးရယ္
ေစာင့္ဦးေနာင့္ခါ ။
သံုးၾကိမ္သာ
မိုးသစၥာ သိဂၤါလႊမ္း ။
အဖူးငံု အကုန္ဆက္ရယ္
မိုးမက္တဲ့ပန္း ။ ။
ေႏြ၏သဒၶါ ပန္းငုဝါ
(၁)
ယုဂန္ေတာင္ ေဘြအစြန္းဆီက
လ်ွံရွိန္ထြန္းပါတဲ့ ေနေဒါင္းပ်ံ ။
ေႏြကလ်ာ မိန္အကူးဝယ္
ေလရူးခက္ထန္ ။
ေၾကြရြက္က်န္
ရိုးတံႏွင့္ ျပိဳင္းျပိဳင္း ။
ဥၾသပ်ိဳ သံခ်ိဳေတးက
ပူေဆြးရင္လိွဳင္း ။
(၂)
ျဖဴေရာ္ေရာ္ ခက္လက္ကိုင္းမွာလ
တြဲဆိုင္းရယ္တဲ့ စီရရီ ။
ေရႊငုဝါ ထိန္ထိန္ဝင္းရယ္
ရွဳခင္းကူညီ ။
ေႏ႔ြဌာနီ
မာန္ခ်ီလို႔ သူပြင့္ ။
ပေဒသာ ငံုအဖူးဝယ္
ျခဴးႏြယ္ဆင့္ဆင့္ ။
(၃)
ျမရြက္စို ပင္ယံျမင့္မွာလ
ပဏၰာတင့္ပါဘိ ျဖာျဖာလိွဳင္ ။
ျမင္ရသူ စိတ္ၾကည္ႏူးဖြယ္
ပြင့္ဖူးယွက္ဆိုင္ ။
ပင္လံုးျမိဳင္
လွျပိဳင္လို႔ ေမာ္ၾကြား ။
ဝတ္ပန္းလြာ ေရႊပန္းပုက
တုလႊတ္မျခား ။
(၄)
အလွမွာ မာနထားပါလို႔
ဂုဏ္မ်ားပါတဲ့ ငုခမ်ာ ။
ပန္းမဟူ ရနံ႔သင္းေပမင့္
ကံညဥ္းၾကမၼာ ။
သူသူငါ
ခ်ဴလာဖို႔ လက္ကမ္း ။
သူမွာေလ ရနံ႔ေဝးေတာ့
ေမ်ွာ္ေငးၾကိတ္လြမ္း ။
(၅)
မပန္ဆင္ မလွဴတန္းေပမင့္
ငုပန္းရယ္က ဘယ္မျဖံဳ ။
ေမႊးဂႏၶာ မၾကိဳင္သင္းေပမင့္
ယမင္းႏွယ္ပံု ။
ကိုယ့္ကိုယ္သာယံု
ေႏြကုန္ထိ ပြင့္ဖူး ။
ေႏြ႔တန္ဆာ ကူညီရဖို႔
ေနခသူျမဴး ။
(၆)
ေႏြယြန္းလာ ဝသန္ဦးမွာျဖင့္
ေလထန္ရူးရယ္က ငုကိုေျခြ ။
မိုးအမၺဳန္ မာဃမင္းရယ္
ပစ္ခြင္းလြင့္ေၾကြ ။
ဂိမွာန္ေႏြ
ဝတ္ေက်လို႔ လက္ရမ္း ။
မိုးမ်က္ရည္ ေရစီးထက္မွာ
ႏွဳတ္ဆက္သည့္ပန္း ။ ။
အညၾတ စိန္ပန္း
(၁)
ရာသီကုန္ ေႏြအဦးမွာလ
ေလေပြရူးငယ္ႏွင့္ တံလ်ပ္ပ်ံ ။
ေနသူရိန္ ျမဴတိမ္ကင္းရယ္
ပူျပင္းေရာင္လ်ွံ ။
ေဒါင္းျပင္စက္စံ
ဇမၺဴျမန္၏ ေႏြတြင္း ။
ေဆာင္းဗလာ ေနေရာင္ထဲမွာ
ပြင့္ရဲဘိျခင္း ။
(၂)
နီတ်ာတ်ာ ေရာင္အဆင္းငယ္ႏွင့္
ေနမင္းကိုတဲ့ မ်က္ႏွာေမာ္ ။
ျခံဳဝတ္လႊာ ပတၱျမားရယ္
မာန္အားဖြင့္ေဖာ္ ။
မိုးမေမွ်ာ္
ေႏြေပ်ာ္တဲ့ စိန္ပန္း ။
အံခ်ီးဖြယ္ သတိၱထူးကို
ဦးညႊတ္မိစမ္း ။
(၃)
ပူပါေစ ဆယ္ေနလႊမ္းေစေတာ့
ေရမတမ္းပါငဲ့ ဘဝထူ ။
ေႏြကႏၲာ မိန္ရတုကိုလ
ေဖာ္ျပဳလို႔ကူ ။
အားမာန္ယူ
လွသူရဲ႕ ဝတၱရား ။
သူ႔ေရာင္စဥ္ နီနီလြကို
ျခယ္သလို႔ထား ။
(၄)
ဝတ္ရံုလႊာ ျခယ္ဆင္ျငားေပမင့္
ရနံ႔မ်ားရယ္က ေမႊးမၾကိဳင္ ။
ဝဋ္ၾကမၼာ ဘယ္အခင္းႏွယ္
မသင္းတဲ့နိုင္ ။
အခက္အခိုင္
ယွက္ျပိဳင္လို႔ နီနီျမန္း ။
ပန္ဆင္သူ လာေလနိုးရယ္
ေမ်ွာ္ကိုးလို႔မွန္း ။
(၅)
သနားစရာ မိစိန္ပန္းရယ္က
ရင္ပြင့္ကမ္းပါတဲ့ ပန္ေစလို ။
ဘယ္ဘယ္လူ ခ်ဴယူလိုက္မွာ
ျပံဳးလိွဳက္လို႔ၾကိဳ ။
လြမ္းဖြယ္ငို
ျငဴဆိုလို႔ ေက်ာ္သြား ။
အမဂၤလာ မသာပန္းရယ္
ေနစမ္းတဲ့လား ။
(၆)
မညွာတာ ေျပာရက္အားပါဘိ
ဘဝျခားပါတဲ့ ဝဋ္ၾကမၼာ ။
လြမ္းစိတ္ေျဖ မာန္ကိုျဖည့္လို႔
မိမိဝန္တာ ။
ေႏ႔ြရတနာ
အလွျဖာ ရွဳျမင္ကြင္း ။
သူသူငါ စိတ္ၾကည္ႏူးေအာင္
ေက်းဇူးဆပ္ရင္း ။ ။
- ေနဘုန္းမိုရ္
